به گزارش ایکنا از قم، حجتالاسلام والمسلمین عیسی عیسیزاده، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن طی یادداشتی که در اختیار ایکنای قم قرار داده است، نوشت: یکی از خصلتهای پسندیده، غیرت است. غیرت، به معنای آن است که سرشت و طبیعت انسان از اینکه غیر خودش در یک امر مورد علاقهاش با او مشارکت داشته باشد نفرت داشته باشد.
غیرت در اصطلاح، آن است که کسی نسبت به ناموس خود، همسر یا فرد مورد علاقهاش به حدی اهتمام ورزد که به دیگری اجازه و تعرض به حریم خویش ندهد. انسان غیور، نمیتواند تحمل کند که دیگران با نگاههای ناپاک یا انگیزههای فاسد، به همسر و بستگان او نزدیک شوند و قصد سوء داشته باشند.
غیرت ورزیدن، خُلقی ارزشمند و پسندیده است. گاهی هم غیرت دینی سبب میشود که انسان از هر نوع سوءِ قصد و هجوم مخالفان به دین و ارزشهای مقدس و معتقدات دینی برآشوبد و عکسالعمل نشان بدهد و در دفع تعرض بکوشد. پیامبراکرم(ص) فرمود: «اَلْغیرَةُ مِنَ الاْیمانِ؛ غیرت از ایمان است.»
غیرت؛ نشانه ارزشمندی شخصیت انسان
غیرت، نشانه ارزشمندی شخصیت یک انسان محسوب میشود. حضرت علی(ع) فرمود: «ارزش انسان به قدر همت اوست، صدق او به اندازه جوانمردی اوست، شجاعتش به اندازه پاکدامنی اوست و عفت او به قدر غیرت اوست، خداوند نیز بندگان غیرتمند خویش را دوست میدارد.»
بنیهاشم، غیرتمندان روزگار خویش و برای عترت پیامبر(ص) حرمتی فوقالعاده قائل بودند. جوانان بنیهاشم نیز پیوسته اهلبیت امام حسین(ع) را در طول سفر به کربلا، محافظت میکردند و شبها نیز با حراست این جوانان، بهویژه قمر بنیهاشم، زنان حرم آسوده و بیهراس میخفتند.
یکی از ویژگیهای یک خانواده موفق این است که مرد بهعنوان مدیر خانواده غیرت نسبت به خانواده داشته باشد، مرد باید از حریم خانواده پاسداری کند، بههمین منظور، امام حسین(ع) به زنان و دخترانشان قبل از شهادت تأکید میکنند که بعد از شهادت گریبان نمیدرید و بلند گریه نمیکنید و درواقع با این روش مرزهای حرمش را حفظ میکند.
غیرت در دریای پهناور وجود اباعبدالله(ع) موج میزد و به همه آموخت که نگهبانان دین و ناموس خود باشند و بیشترین حساسیت را در دفاع و صیانت از آنها داشته باشند. او تا آخرین نفس از عقیده اسلامی خود دفاع کرد و بر محو باطل پافشاری کرد. او که سرآمد غیرتمندان عالم است در رجز حماسی خویش در روز عاشورا از جمله بر حمایت از ذرّیه پیامبر(ص) و خانواده پدرش تأکید فرمود: «اَحْمی عِیالاتِ اَبی، اَمْضی عَلی دینِ النَّبی؛ حامی اولاد علی،مجری دستور نبی.»
آن حضرت، روز عاشورا خانواده، دختران و خواهر خود را توصیه کرد که پس از شهادتش، گریبان ندرند و چهره مخراشند و آه و زاری و واویلا سر ندهند و پیش دشمنان صدایشان را به گریه بلند نکنند. در واپسین لحظات هم که مجروح بر زمین افتاده بود، وقتی شنید که گروهی از سپاه دشمن قصد حمله به خیمهها و تعرض به زنان و کودکان دارند، بر سرشان فریاد کشید: «اِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ دینٌ وَ کُنْتُمْ لاتَخافُونَ الْمَعادَ فَکُونُوا اَحْرارا فی دُنْیاکُمْ؛ ای پیروان آل ابوسفیان! اگر دین ندارید و از معاد نمیترسید، پس در دنیایتان آزاده باشید و اگر عربید، به اصل و تبار خویش برگردید.»
شمر جلو آمد و گفت: ای پسر فاطمه چه میگویی؟ امام(ع) فرمود: «من با شما میجنگم و شما با من میجنگید، پس تجاوزگران و سرکشان و جاهلان خود را تا وقتی من زندهام، از حرم من بازدارید.» از غیرت آن امام همام بود که در همان حال هم از کار ناجوانمردانه سپاه دشمن برآشفت و اعتراض کرد و تا زنده بود نتوانست تحمل کند که نامردان به حریم ناموس او نزدیک شوند. غیرت دینی ایشان و یارانش نیز زمینهساز آن حماسه بزرگ شد.
امام حسین(ع) لحظات آخر عمرشان است وقتی حمله لشگر را به خیمهها میبیند اعتراض میکند و میفرمایند: «اگر اعتقاد به معاد ندارید آزاده باشید، حداقل به خوی عربی خودتان برگردید و تا من زنده هستم به حرم حمله نکنید.» این غیرت است. زن و مرد شیعه باید غیرت داشته باشند، حضرت زینب(ع) با غیرت، اهلبیت(ع) را هدایت میکند از ویژگیهای یک خانواده بالنده غیور بودن است.
ارتباط مؤثر؛ راهکار رفع مشکلات زوجین
از راهکارهای رفع مشکلات موجود در بین همسران داشتن مهارت ارتباط است، در آموزش مهارتهای زندگی، توجه ویژهای به مهارت ارتباط مؤثر شده است. ارتباط، یکی از اساسیترین نیازهای انسانی است که زندگی منهای اجتماع، برای او بیمعناست. مهارت ارتباط به افراد میآموزد که چگونه و با چه روشهایی به یک ارتباط موفق دست یابند؛ ارتباطی که بتوان با آن به اهداف موردنظر نظر رسید.
افراد نیز در روانشناسی از نظر ارتباط در دستهبندیهای گوناگون جای میگیرند. در سخنی از امام حسین(ع) نکتهای است که سطحی فراتر از آنچه بشر امروزی به آن دست یافته، مطرح میکند. ایشان ماهرترین فرد در مهارت ارتباط را چنین معرفی میکنند: «قویترین فرد در ایجاد ارتباط کسی است که با کسی که از او بریده رابطه برقرار کند.» چنین نگرشی، سطح انتظار از ارتباط کارآمد را به حدی بالا میبرد که در خانوده موفق، یک فرد به ایجاد ارتباطات گسسته شده بیندیشد. طبیعی است که این پیوند، دشوارتر از دیگر شاخههای ارتباط است.
امام حسین(ع) در آستانه جنگ وقتی دخترش نیاز به صحبت و ارتباط دارد از اسب پیاده میشود و این وقت را میگذارد و تا لحظهای که زنده است ارتباطش را با خانواده قطع نمیکند. خانواده موفق از هر فرصتی برای کنار هم بودن و خوب کردن حال یکدیگر استفاده میکند.
فراز و فرودهای شرایط زندگی، نیاز به روحیهای دارد که بتواند آن را مهار و در همه حال ایستادگی کند. چنانچه انسان در برخورد با مشکلات گوناگون از ابزارها و مهارتهای کافی بیبهره باشد، به بن بست روانی خواهد رسید. در آموزههای دینی، تلاش شده این پیش نیازها به پیروان معرفی و بهعنوان یک مهم به آن نگریسته شود. بردباری و خویشتنداری از مهارتهایی است که بدون آن، تحمل شکستها و ناکامیها ناممکن بهنظر میرسد. امام حسین(ع)، زیبایی این ویژگی را چنین بیان میکند: «بردباری، زیور است.» به همان اندازه که میل به گردآوری زینتهای مادی در وجود انسان نهاده شده، گرایش فطری به گردآوری خوبیها نیز وجود دارد.