سوره مریم؛ داستان مادری پاکدامن

به گزارش ایکنا، نام نوزدهمین سوره قرآن، «مریم» است که ۹۸ آیه دارد و در جزء شانزدهم قرار گرفته است. این سوره که مکی است در ترتیب نزول، چهل و چهارمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. پرداختن به داستان زندگی حضرت مریم(س) در آیات ۱۶ تا ۲۷ و ۳۴ دلیل نام‌گذاری این سوره به نام «مریم» است.

سوره مریم دارای دو ویژگی است: نخست اینکه به هنگام بیان داستان پیامبران بزرگ و داستان مریم از واژه «اُذْکُر» به معنای فرمان به یادآوری و یادکرد استفاده کرده است و دوم اینکه واژه «رحمان» از صفات خداوند ۱۶ بار در این سوره به کار رفته تا به گفته برخی رحمت و مهر گسترده خداوند را نسبت به همه پدیده‌ها و موجودات به ویژه پیامبران و مؤمنان نشان دهد.

علامه طباطبایی در تفسیر‌المیزان پیام اصلی این سوره را بشارت و انذار دانسته که در قالب داستان‌های پیامبران بیان شده است. همچنین این سوره مردم را به سه گروه تقسیم کرده است: گروهی که مشمول نعمت الهی‌اند که شامل پیامبران و برگزیدگان و هدایت یافتگان هستند؛ توبه‌کنندگان و مؤمنانی که اهل عمل صالحند که اینان به گروه اول اضافه می‌شوند و گروه سوم گمراهان و همنشینان شیاطین.

مهم‌ترین بخش سوره پرداختن به سرگذشت زکریا، مریم، مسیح، یحیی، ابراهیم و فرزندش اسماعیل، ادریس و بعضی دیگر از پیامبران الهی است.

بخش نخست این سوره اشاره به داستان زکریا(ع) دارد که با روایت مسیحی انجیل لوقا منطبق است. در این سوره همچنین به موضوع باردار شدن حضرت مریم(س) و به دنیا آمدن عیسی و سخن گفتن ایشان در گهواره اشاره می‌‌کند و صدق و اخلاص ایشان را به عنوان انبیای الهی می‌‌ستاید.

مریم، مادر عیسی یکی از بانوان خوش نام و مورد احترام در میان مسلمانان است. خداوند مریم را پاک قرار داد و او را بر تمام زنان عالم برگزید. درستی و پاکیزگی مریم(س) را عیسی(ع) در گهواره تأیید کرد: « قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا؛ وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنْتُ وَأَوْصَانِي بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ مَا دُمْتُ حَيًّا؛ وَبَرًّا بِوَالِدَتِي وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا؛ وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا: گفت منم بنده خدا به من كتاب داده و مرا پيامبر قرار داده است؛ و هر جا كه باشم مرا با بركت‏ ساخته و تا زنده‏ ام به نماز و زكات سفارش كرده است؛ و مرا نسبت به مادرم نيكوكار كرده و زورگو و نافرمانم نگردانيده است؛ و درود بر من روزى كه زاده شدم و روزى كه مى‌‌ميرم و روزى كه زنده برانگيخته مى‌‏شوم» (مریم/ آیات 30 تا 33).