ماه محرم، ماه غم و اندوه اهل بیت(ع) و شیعیان است، ماه شهادت و یادآورى شجاعتها و ایثارگری سیدالشهدا(ع) و یاران باوفاى او در کربلاست. در حدیثى از حضرت على بن موسى الرضا(ع) آمده است که فرمود: هنگامى که ماه محرم فرا مىرسید، کسى پدرم را خندان نمىدید و همواره محزون و غمگین بود تا روز دهم یعنى روز عاشورا، آن روز، روز مصیبت، حزن، اندوه و گریه پدرم بود و مىفرمود: امروز روزى است که حسین(ع) شهید شده است.
ريان بن شبيب گويد روز اول ماه محرم خدمت حضرت امام رضا(ع) رسيدم به من فرمودند اى پسر شبيب روزهاى؟ گفتم نه. فرمودند اين روزی است كه زكريا به درگاه پروردگارش دعا كرد و گفت پروردگارا به من از نزد خود نژاد پاكى ببخش زيرا تو دعا را میشنوی. خدا دعایش را اجابت كرد و به فرشتگان دستور داد ندا كردند زكريا را كه در محراب ايستاده بود كه خدا تو را به يحيى بشارت میدهد هر كه اين روز را روزه بدارد و سپس به درگاه خدا دعا كند خدا مستجاب فرماید چنان كه براى زكريا مستجاب كرد.
سپس گفت اى پسر شبيب به راستى محرم همان ماهى است كه اهل جاهليت در زمان گذشته ظلم و قتال را به خاطر احترامش در آن حرام مىدانستند و اين امت حرمت اين ماه را نگه نداشتند و نه حرمت پيغمبرش را، در اين ماه ذريه او را كشتند و زنانش را اسير و داراییاش را غارت كردند و خدا هرگز اين گناه آنها را نيامرزد.
اى پسر شبيب اگر براى چيزى گريه خواهى كرد براى حسين(ع) گريه كن که آسمانهاى هفتگانه و زمين براى كشتن او گريستند و هنگامی که چهار هزار فرشته براى ياریاش به زمين آمدند او کشته شده بود و بر سر قبرش ژوليده و خاکآلود باشند تا قائم(عج) ظهور كند و ياریاش كند و شعار آنها يا لثارات الحسين است.
اى پسر شبيب پدرم از پدرش و از جدش برايم باز گفت كه چون جدم حسين(ع) كشته شد آسمان، خون و خاک سرخ باريد. اى پسر شبيب اگر بر حسين گريه كنى تا اشکت بر گونههايت روان شود خدا هر گناهى كردى از خرد و درشت و كم و بيش بيامرزد.
اى پسر شبيب اگر خواهى خدا را ملاقات کنی و گناهى نداشته باشى حسين را زيارت كن، اى پسر شبيب اگر خواهى در غرفههاى ساخته بهشت با پيغمبر ساكن شوى بر قاتلان حسين لعن كن، اى پسر شبيب اگر خواهى ثواب شهيدان با حسين را دريابى هر وقت بيادش افتادى بگو «كاش با آنها بودم و به فوز عظيمى مىرسيدم»، اى پسر شبيب اگر خواهى با ما در درجات بلند بهشت باشى براى حزن ما محزون باش و براى شادى ما شاد باش و ملازم ولايت ما باش و اگر مردى سنگى را دوست دارد با آن خدا روز قيامت محشورش كند.
در مفاتیحالجنان آمده است: بدان که روز اول محرم، اول سال قمری است و در آن دو عمل وارد شده، اول روزه گرفتن که در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا(ع) آمده است: هر که در این روز، روزه بگیرد و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنان که دعای زکریا را اجابت فرمود.
دومین عمل از حضرت رضا(ع) روایت شده که رسول خدا(ص) روز اول محرم دو رکعت نماز میخواند و چون فارغ میشد، دستها را به آسمان برمیداشت و این دعا را «سه مرتبه» میخواند: اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْإِلٰهُ الْقَدِيمُ، وَهٰذِهِ سَنَةٌ جَدِيدَةٌ، فَأَسْأَلُكَ فِيهَا الْعِصْمَةَ مِنَ الشَّيْطانِ وَالْقُوَّةَ عَلَىٰ هٰذِهِ النَّفْسِ الْأَمَّارَةِ بِالسُّوءِ وَ الاشْتِغالَ بِما يُقَرِّبُنِى إِلَيْكَ يَا كَرِيمُ، يَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِكْرامِ، يَا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ، يَا ذَخِيرَةَ مَنْ لا ذَخِيرَةَ لَهُ، يَا حِرْزَ مَنْ لَاحِرْزَ لَهُ، يَا غِياثَ مَنْ لَاغِياثَ لَهُ، يَا سَنَدَ مَنْ لَاسَنَدَ لَهُ، يَا كَنْزَ مَنْ لَاكَنْزَ لَهُ، يَا حَسَنَ الْبَلاءِ، يَا عَظِيمَ الرَّجاءِ، يَا عِزَّ الضُّعَفاءِ، يَا مُنْقِذَ الْغَرْقىٰ، يَا مُنْجِىَ الْهَلْكَىٰ، يَا مُنْعِمُ يَا مُجْمِلُ يَا مُفْضِلُ يَا مُحْسِنُ؛ خدایا، تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست میکنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه بر این نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک میکند، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت، ای تکیهگاه کسی که تکیهگاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوختهای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانهای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای توان ناتوانان، ای نجاتبخش غرقشدگان، ای رهاننده هلاکشدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزونبخش، ای نیکوکار.
أَنْتَ الَّذِى سَجَدَ لَكَ سَوادُ اللَّيْلِ، وَنُورُ النَّهارِ، وَضَوْءُ الْقَمَرِ، وَشُعاعُ الشَّمْسِ، وَدَوِىُّ الْماءِ، وَحَفِيفُ الشَّجَرِ، يَا اللّٰهُ لَاشَرِيكَ لَكَ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا خَيْراً مِمَّا يَظُنُّونَ، وَاغْفِرْ لَنا مَا لَايَعْلَمُونَ، وَلَا تُؤاخِذْنا بِما يَقُولُونَ، حَسْبِىَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ، آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلّا أُولُوا الْأَلْبابِ، رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ؛ تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شریکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان میکنند قرار ده و از ما آنچه را نمیدانند بیامرز و به آنچه از ما میگویند سرزنشمان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همهچیزها از جانب پروردگار ماست و یادکنندگان به یاد نیاورند مگر صاحبان خرد، پروردگارا دلهای ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشندهای.
شیخ طوسی فرموده روزه دهه اول محرم مستحب است، اما روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تُربت بخورد و سید روایت کرده که روزه همه این ماه برتری و مزیت دارد و روزه آن روزی که میگیرد او را از هر گناهی حفظ میکند.
منابع:
امالى صدوق، مفاتیحالجنان
انتهای پیام