سبک زندگی استادان رشته‌های الهیات بیشتر از آثارشان تاثیرگذار است
استاد دانشگاه الزهراء(س)، گفت: ما باید سبک زندگی خود را به عنوان پژوهشگر الهیات تغییر دهیم؛ اگر سبک زندگی ما دینی و صحیح باشد شاید اثر عملی آن بر اطرافیان و افراد مرتبط با ما به مراتب از پژوهش و چاپ اثرمان بیشتر خواهد بود.
به گزارش ایکنا، فتحیه فتاحی‌زاده، استاد دانشگاه الزهرا(س)، 26 اردیبهشت ماه در نشست علمی «بیان تجربیات پژوهشی استادان و صاحبنظران» که از سوی پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: بنده سال 1357 دوره راهنمایی را به پایان رساندم و با توجه به وضعیت کشور و پیروزی انقلاب، پدر مرحومم نگران بودند تا بخواهم وارد دبیرستان شوم و ادامه تحصیل بدهم؛ به همین دلیل وارد مکتب توحید در قم شدم و دروس حوزوی را ادامه دادم؛ در این مکتب، نظم و انضباط علمی و برنامه‌های منسجمی وجود داشت و همین عاملی شد تا احساس کنم نیازی به ورود به دبیرستان نیست و صرفا به صورت متفرقه در امتحانات این مقطع شرکت کردم.
وی بیان کرد: دروس حوزه را تا سطح گذراندم و با تشویق پدرم وارد دانشگاه هم شدم چون حوزه مدرک نمی‌داد و برای نقش‌آفرینی در سطح جامعه نیاز به مدرک بود و با رتبه 50 در رشته فلسفه وارد دانشگاه تهران شدم. در مقطع کارشناسی، احساس می‌کردم از سوی استادان این چنین القاء می‌شود که باید خودم را در یک رویکرد فلسفی منحصر کنم ولی این موضوع با روحیه بنده سازگار نبود و دوست داشتم بر عقاید فلسفی نقد بزنم و به همین دلیل ترجیح دادم دوباره وارد حوزه شوم ولی باز به خاطر اینکه تفسیر قرآن در حوزه رونقی نداشت در مقطع ارشد وارد رشته علوم قرآن و حدیث شدم.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: استادمان در مقطع کارشناسی، کتاب حاشیه رسائل را معرفی کردند و بنده قصد تهیه آن را داشتم ولی وقتی مراجعه کردم فقط عربی آن وجود داشت آن هم بدون ترجمه فارسی که برای فروشنده کتاب قابل باور نبود خانمی دنبال چنین کتابی باشد.
وی با بیان اینکه من به عنوان تجربه به عزیزانی که این مسیر را تازه شروع کرده‌اند یا در میانه راه هستند به داشتن برنامه منسجم توصیه می‌کنم، تصریح کرد: برنامه‌ریزی باید در دو قالب کوتاه و بلندمدت باشد و البته متناسب با هر فرد متفاوت است. چند دفتر تقویم دارم که برنامه‌های خودم را به صورت مستمر در آن یادداشت کرده‌ام و نتیجه آن را هم دیده‌ام و به عزیزان و دوستان هم این موضوع را توصیه می‌کنم گرچه متاسفانه با دانشجویانی که برخورد دارم، پشتکار و برنامه‌ریزی منسجم پژوهشی و آموزشی از آنها نمی‌بینم.
قدر فرصت خدادادی را بدانیم
فتاحی‌زاده اظهار کرد: از بین صدها نفر ممکن است امکان و فرصتی برای یک نفر فراهم شود؛ همین موضوع، ایجاد مسئولیت در نزد خدا و مردم برای فرد می‌کند و باید به عنوان تکلیف و وظیفه به آن نگاه کند. من حتی به این موضوع فکر می‌کردم که روزانه از سوی خانواده و دولت چقدر برای تحصیل و تدریس بنده هزینه می‌شود و من چه مقدار به تناسب آن تلاش و کوشش می‌کنم.
وی با بیان اینکه کار پژوهشی زمان‌بر است و باید حوصله به خرج بدهیم، گفت: کار پژوهش با عجله سازگار نیست و روحیه صبورانه نیاز دارد، ما در کنار برنامه‌ریزی نباید ماموریت خودمان را در هیچ لحظه‌ای فراموش کرده و خود را برای انجام آن مهیا کنیم و به خودمان اجازه ندهیم نسبت به مسئولیتمان بی تفاوت باشیم.
استاد دانشگاه الزهراء(س) تصریح کرد: خداوند در دنیا فرصتی را به ما داده تا قدمی برداریم و اگر بخشی از معارف قرآن و حدیث به دست ما نشر می‌یابد، می‌تواند باقیات الصالحات و توشه‌ای برای آخرت ما باشد. برای بانوان که علاوه بر وظایف بیرونی وظایف منزل را هم دارند با برنامه‌ریزی می‌توانند هر دو محیط را مدیریت کنند و نباید روحیه ما در تحصیل و تدریس فقط خوشه‌چینی از زحمات و خرمن دیگران باشد بلکه باید خودمان هم در مسیر تولید دانش حرکت کنیم.
فتاحی‌زاده اضافه کرد: بنده سال‌هاست به یاد ندارم که وقت‌های مفید خود را صرف امور آشپزی و منزل کرده باشم و وقتی احساس خستگی دارم و می‌دانم بازده برای مطالعه و پژوهش وجود ندارد، به امور منزل می‌پردازم و معتقدم با برنامه‌ریزی می‌توان به هر دو کار رسید.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: شبکه‌های مجازی گاهی حتی به صورت ناخودآگاه وقت زیادی از ما می‌گیرد. باید سعی کنیم از این فضا فاصله بگیریم و زمان برای آن تعیین کنیم تا به تمرکز لازم برسیم؛ باید در پژوهش، خردورزی داشته باشیم و روی هر مسئله‌ای فکر کنیم.
تاکید بر فعالیت‌های گروهی و معطوف نیازهای جامعه
وی افزود: مسئله مهم دیگر بحث نیازها و رفع چالش‌ها در مسیر رسیدن به هدف است؛ باید به خلأهای جامعه توجه کنیم و به آنها بپردازیم. گاهی وقت زیادی صرف برخی موضوعات و برنامه‌ها می‌کنیم ولی موازی‌کاری و تکرار مکررات است و اگر بخواهیم در نشر معارف قرآنی و حدیثی مؤثر باشیم باید نیازسنجی کرده و در راستای رفع آن شبهات و سؤالات کوشا باشیم که البته زحمت بیشتری هم دارد.
فتاحی‌زاده اضافه کرد: یکی از موضوعاتی که با آن مواجه بوده‌ام این است که پژوهش‌ها در محیط دانشگاه عمدتا فردی است لذا به دنبال ایجاد هسته‌های پژوهشی رفتیم و به نظر بنده تشکیل این هسته‌ها بسیار خوب است و مسیر و چشم‌انداز حرکت پژوهشی را برای همه افراد تعیین می‌کند. بنابراین سعی کنید حرکت و تلاش شما جمعی باشد.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: نکته دیگر انجام فعالیت‌های بین‌المللی و ارائه مقاله در مجلات بین‌المللی است که دانشگاه‌ها هم باید حمایت کنند؛ مجلاتی که در علوم انسانی در بخش بین‌الملل مورد تایید باشند، شاید به تعداد انگشتان یک دست بیشتر نباشد ولی باید وارد این عرصه بشویم. تجربه بنده این است که در دانشگاه الزهراء در این عرصه پژوهشگران قابلی تربیت شده‌اند که به زبان انگلیسی هم آشنایی دارند و این موضوع فرصتی برای نشر معارف دینی در عرصه بین‌الملل است.
انتخاب سبک زندگی دینی
استاد دانشگاه الزهراء(س)، اظهار کرد: مسیر پژوهش وسیع و گسترده است و همت و داشتن انگیزه، برنامه و در کنار جوانان بودن قطعا به نتیجه خواهد رسید؛ ما برای طی یک مسیر، فرصتی تکرارنشدنی در اختیار داریم و از خداوند و از اهل بیت(ع) درخواست داریم تا در مسیری که رضای خدا و بندگی او و اطاعت از اهل بیت(ع) است قدم برداریم و مشمول عنایات الهی شویم تا خسرالدنیا و آخرت نباشیم. از اینکه تلاش‌های ما فقط دنیوی باشد و در محضر خدا محاسبه نشود به حضرت حق پناه می‌بریم.
وی تأکید کرد: ما باید سبک زندگی خود را به عنوان پژوهشگر الهیات تغییر دهیم؛ اگر سبک زندگی ما دینی و صحیح باشد، شاید اثر عملی آن بر اطرافیان و افراد مرتبط با ما به مراتب از پژوهش و چاپ اثرمان بیشتر خواهد بود.
توجه به موضوعات میان‌رشته‌ای
فتاحی‌زاده با بیان اینکه اقتضائات پژوهشی امروز با گذشته تفاوت دارد، افزود: در گذشته شاید نیازهای جامعه معطوف به تبیین صددرصد درون دینی بود و کنکاش ما در حوزه روش‌شناسی تفسیر بود ولی وقتی دچار تحول در نگرش جوانان به معارف دینی هستیم و حتی گاهی شاهد اعراض از مسائل دینی هستیم، باید چاره‌اندیشی کرده و روشی را طی کنیم که جذابیت و حرفی برای گفتن داشته باشد بنابراین ما بیش از 10 سال است مسیر تحقیقات خود را وارد موضوعات میان‌رشته‌ای کرده‌ایم.
انتهای پیام
