مشارکت مسلمانان در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بسیار پایین خواهد بود

انتخابات ریاست جمهوری فرانسه را که قرار است، فردا، 10 آوریل 2022 (21 فروردین 1401) برگزار شود، می‌توان یکی از متفاوت‌ترین انتخابات اخیر در این کشور و شاید در اروپا دانست. تفاوت این رقابت بیشتر به دلیل اتفاقاتی است که در سال‌های گذشته در صحنه سیاسی و اجتماعی این کشور رخ داده و به شدت فشارها را بر اقلیت‌هایی مانند مسلمانان و مهاجران تشدید کرده است.

کاترین ویتل دی وندن (Catherine Wihtol de Wenden) (زاده ۶ ژوئن ۱۹۵۰)، اندیشمند علوم سیاسی فرانسوی و مدیر تحقیقات مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه(CNRS) است.  تخصص وی علاوه بر مسائل سیاسی فرانسه در حوزه مهاجرت و اقلیت‌های نژادی و همچنین از فعالان حقوق مهاجرت به فرانسه است. دی وندن در سال 2017 برنده مدال افتخار از مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه شد. وی در گفت‌وگویی که با ایکنا داشت در مورد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه و نقش مسلمانان در این رقابت سخن گفت که مشروح آن از نظر می‌گذرد:

ایکنا ـ در ماه‌های اخیر، اظهارات برخی از نامزدهای ریاست جمهوری فرانسه علیه مسلمانان و اقلیت‌های نژادی این کشور افزایش یافته است. فکر می‌کنید دلیل این افزایش حملات به مسلمانان و اقلیت‌های نژادی چیست؟

این مسئله روندی طولانی در احزاب و گروه‌های جناح راست افراطی در فرانسه داشته است. دلیل اصلی آن است که (این اقلیت از جامعه) رأی نمی‌دهند: والدین، به عنوان خارجی‌های غیر اروپایی، حق رأی ندارند و فرزندان آن‌ها اغلب یا رأی ممتنع دارند یا اصلاً مشارکت نمی‌کنند. اَشکال اخیر تروریسم در فرانسه عمدتاً (به دلیل اینکه کشوری سکولار بوده است) این نفرت (از اقلیت مسلمان) را افزایش داده است، حتی اگر اکثر این مسلمانان به عنوان شهروند زندگی کنند. جنگ الجزایر نیز تأثیر شدیدی بر تصویر منفی از شورشیان علیه فرانسه داشت.

ایکنا ـ برخی معتقدند اظهارات و اقدامات امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه علیه مسلمانان، تلاشی برای جلب آرای راست افراطی فرانسه است. به نظر شما این مسئله چقدر درست است؟

اینطور فکر نمی‌کنم، زیرا امانوئل مکرون تلاش می‌کند با آفریقا گفت‌وگو داشته باشد. هیچ اقدامی از سوی مکرون علیه مسلمانان به جز موارد مرتبط با تروریسم (مانند قتل ساموئل پتی) وجود ندارد. او در مورد مهاجرت نیز زیاد صحبت نمی‌کند، خطرناک‌ترین آنها در بحث سیاسی (علیه اقلیت‌های فرانسه) جنبش‌ها و احزاب راست افراطی هستند.

ایکنا ـ برخی اریک زمور، دیگر نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری را به دلیل اظهارات نژادپرستانه و اسلام‌هراسانه او به عنوان پدیده این دور رقابت‌ها معرفی کرده‌اند. به نظر شما او می‌تواند در انتخابات امسال پیروز شود یا خیر؟

امیدوارم که شکست بخورد. فکر نمی‌کنم بتواند برنده شود، زیرا گفتمانی که دارد آنقدر مغالطه‌آمیز است که بسیاری از مردم به آن اعتماد ندارند. علاوه بر این، حمله اخیر روسیه به اوکراین او را تضعیف می‌کند، زیرا او گفت که پوتین را به عنوان مردی قوی تحسین می‌کند. او چندین بار به دلیل اظهارات نادرست، یهودی‌ستیزی و نژادپرستی محکوم شد.

ایکنا ـ دیدگاه مسلمانان و اقلیت‌های قومی فرانسه در مورد انتخابات امسال چیست و فکر می‌کنید شرکت آنها در انتخابات امسال چگونه خواهد بود؟

به اعتقاد من مشارکت آنها کم خواهد بود زیرا بیشتر آن‌ها معتقدند که از سوی نامزدها نمایندگی نمی‌شوند. جوانان به ندرت رأی می‌دهند و والدین حق رأی ندارند لذا صدای آنها در مناظره‌های ریاست جمهوری شنیده نمی‌شود.

مسلمانان در فرانسه گروهی همگن نیستند. مراکشی‌ها، اهالی صحرا(مهاجران آفریقای سیاه)، ترک‌ها، سوری‌ها و دیگران، جمعیت مسلمانان این کشور را تشکیل می‌دهند. آنها احساس نمی‌کنند که یک جامعه هستند و عمدتاً خود را اتباع کشورشان (کشور مبدأ) می‌دانند.

ایکنا ـ به نظر شما ریشه اسلام‌هراسی در جامعه فرانسه که به تساهل مذهبی معروف است چیست؟

جنگ الجزایر، حمله 11 سپتامبر 2001، بسیاری از اتفاقات مرتبط با تروریسم عمدتاً در سال 2015 (مانند حمله تروریستی به سالن تئاتر باتاکلان)، خروج جوانان فرانسوی در سوریه برای پیوستن به داعش، درگیری‌ها در شهرهای فرانسه (که با اسلام ارتباطی ندارند) باعث این اسلام‌هراسی شده است. اما بیشتر فرانسوی‌ها لزوماً اسلام‌هراسی ندارند: ازدواج‌ با مسلمانان، روابط خوب در همسایگی، همبستگی انجمن‌ها با پناهندگان از خاورمیانه وجود دارد.

ایکنا ـ دیدگاه نامزدهای ریاست جمهوری فرانسه نسبت به اقلیت‌های مذهبی و مسلمانان این کشور چیست؟

فرانسه کشوری سکولار است که دولت این کشور به هیچ فرقه‌ای کمک مالی نمی‌کند و آن را ترویج نمی‌دهد. اکثر نامزدها در طول مبارزات انتخاباتی به جز زمور و لوپن در مورد اقلیت‌های مذهبی و مسلمانان صحبتی نکردند. برخی از مناطق (جنوب شرق فرانسه) نسبت به بخش‌های دیگر (پاریس، غرب فرانسه) خصمانه‌تر(در مورد اقلیت‌ها) هستند. این با حضور مسلمانان مرتبط نیست، بلکه با دانش افراد از دین اسلام مرتبط است که به برقراری گفت‌وگو کمک می‌کند.

ایکنا ـ پیش‌بینی شما از نتایج انتخابات ریاست جمهوری چیست؟

فکر می‌کنم که مکرون پیروز رقابت‌ها شود زیرا او نقش خود را در حوزه سیاست خارجی و در مناقشه اوکراین ایفا می‌کند؛ کاری که سایر نامزدها نمی‌توانند انجام دهند. او قوی‌تر و پاسخگوتر از سایر نامزدها به نظر می‌رسد.

گفت‌وگو از محمدحسن گودرزی