نقش مادری و فعالیت اجتماعی زنان با حفظ اولویت در کنار هم قرار بگیرند

اولویت برای زنان، نقش مادری و همسری در خانواده است، چراکه مادران دارای نقشی بی‌بدیل برای تربیت فرزند و ایجاد سکون و آرامش برای همسر به‌عنوان یک تکیه‌گاه عاطفی هستند و این نقش‌ها اولویت دارد، اما این اولویت به معنای عدم پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی آنان نیست و وجود حضرت خدیجه(س)، حضرت زهرا(س)، حضرت زینب(س) و سایر زنان شاخص و نمونه اسلام، می‌تواند نقش به‌سزایی در اولویت‌بندی و عمل به وظایف مختلف بانوان داشته باشد.

قطعاً هر انسانی برای آنکه وظایفی خود را به بهترین شکل انجام دهد باید اولویت‌بندی کاری داشته باشد و براساس آن برنامه‌ریزی کند و به انجام مسئولیت‌های خود بپردازد، با رجوع به آیات و روایت می‌بینیم که نقش محوری زنان، حضور در خانواده به‌عنوان مادر و همسر است ولی این به معنای عدم پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی و حضور به‌موقع و کارآمد زنان در عرصه فعالیت اجتماعی نیست و زنان می‌توانند در اجتماع نیز حضور داشته باشند و امر مستلزم برنامه‌ریزی، اولویت‌بندی و تلاش برای عمل کردن هرچه‌ بهتر است.

در همین راستا ملیحه لباف، استاد جامعةالزهرا(س) در گفت‌وگو با ایکنا از قم، با بیان اینکه فرهنگ غنی اسلام برای مسائل مختلف زندگی انسان برنامه‌ریزی کرده است، اظهار کرد: اسلام هر جایگاهی را که برای زن و مرد مشخص کرده بر اساس فیزیولوژی و ویژگی‌های روحی و روانی آنها بوده است، که به‌طور مشخص درباره ویژگی‌های شخصیتی بانوان می‌توان به آیه شریفه درباره ازدواج اشاره‌ کرد که می‌فرماید: «وَمِن ءَايَٰتِهِ أَنۡ خَلَقَ لَكُم مِّن أَنفُسِكُم أَزوَٰجاً لِّتَسكُنُوٓاْ إِلَیهَا: یعنی یکی از نشانه‌های قدرت خداوند این است که او برای شما همسر مناسب را قرار داده که در کنارشان به آرامش برسید»، پس متوجه می‌شویم زنان مایه آرامش هستند.

وی ادامه داد: برای توجه به جایگاه و نقش اجتماعی بانوان و عدم تمرکز صرف و مطلق به نقش مادری و همسری، باید جایگاه بانوان از نظر اجتماعی تبیین شود و از افق کلان به این مسئله نگاه کرد، در همین راستا باید نظام اجتماعی و اسلامی به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که جایگاه هر فرد، چه خانم و چه آقا مشخص باشد، البته در این بین خانواده‌ها نقش بسیار مهم‌تری دارند که اگر پدر و مادر از وظایف خود آگاه باشند و فرزندان را درست تربیت کنند، هر فردی وظیفه شخصی، خانوادگی و اجتماعی خودش را متوجه می‌شود و مشکلی پیش نمی‌آید.

اولویت اول یک زن خانواده او باشد

استاد جامعةالزهرا(س) قم افزود: خانم می‌تواند فعالیت اجتماعی داشته باشد و به غیر از نقش همسری و مادری به مسائل دیگری هم بپردازد، اما باید توجه کرد که اولویت اول خانواده است و این اولویت باید پررنگ و مورد توجه باشد؛ همان‌طور که در آموزه‌های دینی نیز مهمترین و بهترین بنا، بنای خانواده عنوان شده است.

وی ضمن اشاره به اینکه قرآن کریم می‌فرماید: انسان ابتدا باید خودسازی داشته باشد و سپس به مسائل اجتماعی و دیگران بپردازد، گفت: اگر در خانواده مادر آگاه باشد و آرامش روحی و روانی داشته باشد، این آرامش و انرژی مثبت به تمام افراد خانواده منتقل می شود، ولی اگر با توجه به شرایط امروز جامعه و نقش پررنگ فضای مجازی مادر در کنار همسر و فرزند خود حضور نداشته باشد، آسیب‌های اجتماعی فراوانی به وجود می‌آید، همچنین فرزندان مهارت کافی برای تشکیل خانواده و نقش مادری و همسری را کسب نمی‌کنند.

لباف ادامه داد: کار و فعالیت اجتماعی و وظیفه مادری را با برنامه‌ریزی می‌توان در کنار هم قرار داد؛ اما مسائل اجتماعی اولویت دوم بانوان باشد، گاهی فقط یک خانم توانایی انجام کاری را دارد که در این موارد مسئولین باید در حد امکان شرایطی را فراهم کنند که ضمن اشتغال و فعالیت خانم، مسئولیت مادری وی به خطر نیفتد، ولی اگر این امکان فراهم نباشد وظیفه مادری مهم‌تر است.

استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: گاهی زنان به‌دلیل اینکه فعالیت اجتماعی ندارند و صرفاً به امور منزل مشغول هستند، احساس افسردگی و بی‌ارزشی می‌کنند که این ناشی از آشنا نبودن با جایگاه و امکانات و استعدادهای خود و به کار نگرفتن آن‌هاست؛ ما معتقدیم زنان باید به سراغ کاری بروند که متناسب با شأن آن‌ها باشد و از ارزش‌های والای آن‌ها چیزی کم نکند؛ کاری که متناسب با شئونات خانم باشد و در ضمن حریم‌ها حفظ شود.

لباف بیان کرد: زندگی حضرت زهرا(س) می‌تواند بهترین الگوی زنان امروز باشد، چراکه در خانه همسری شایسته و مادری نمونه بودند. کلاس درس و بحث داشتند، در کنار همسر خود به فعالیت‌های سیاسی می‌پرداختند و حتی در امر ولایت هم وارد شد و در دفاع از ولایت تا از دست دادن جان خودشان هم دریغ نکردند.

 ساعات فعالیت اجتماعی بانوان محدود باشد

استاد جامعةالزهرا(س) در پایان با ذکر فرمایش حضرت علی(ع) که می‌فرماید زن گل است، قهرمان نیست؛ گفت: بعضی از فعالیت‌های اجتماعی تناسبی با ویژگی‌های شخصیتی خانم‌ها ندارد، در مقابل بعضی فقط مختص بانوان است؛ اما ذکر این نکته مهم است که بدانیم ساعات فعالیت اجتماعی بانوان باید محدود باشد تا انرژی و شادابی لازم برای تعامل با همسر و فرزندان در منزل را داشته باشند، در نتیجه با حفظ اولویت دو نقش مادری و نقش اجتماعی می‌توانند در کنار یکدیگر قرار بگیرند.