به گزارش ایکنا از قم، کرونا آمد و تمام معادلات دنیا را برهم زد، اگر تا چند سال پیش به ما میگفتند روزی میرسد که میتوانی در خانه زیر باد کولر بنشینی یا در پاییز و زمستان در آغوش گرم اتاقت از پشت کامپیوتر درس بخوانی و مدرک ژنتیک یا معماری بگیری باور نمیکردیم، امروز دانشگاهها پس از گذراندن ترمهای تحصیلی سال 99 ـ 98 به صورت مجازی و برخط در تدارک و برنامهریزی جهت شروع ترم تحصیلی 1400 ـ 99 هستند و هنوز خبری از بازگشایی دانشگاهها به صورت حضوری در سال تحصیلی پیش رو نیست.
این امر دانشجویان و اساتید را با چالشهای بسیاری روبه رو کرده است که بررسی و مرتفعسازی این چالشها تا زمان بازگشایی مراکز آموزش تحصیلی ضرورت پیدا میکند چرا که به گفته معاون آموزشی وزارت علوم بازگشایی دانشگاهها مشروط به قرارگرفتن شهرها در وضعیت زرد و آبی یا واکسینه شدن کلیه دانشجویان و اساتید و کارمندان دانشگاهها است بنابراین از آنجایی که روند واکسیناسیون کرونا در ایران از سرعتی لاکپشتی پیروی میکند نمیتوان زمانی برای بازگشایی دانشگاهها تخمین زد از همین رو در شرایط فعلی باید از حداکثر امکانات و ظرفیتهای مجازی به نحوی مطلوب و ثمربخش در راستای ارتقاء سطح علم و دانش بهرهمند شد تا شاهد رشد روزافزون جامعه نخبگانی کشور باشیم.
مجازی شدن ترمهای تحصیلی دانشگاهها، علاوه بر متولیان امر، دانشجویان و اساتید را نیز با چالشهای متعددی از جمله نداشتن امکانات کافی جهت حضور در کلاسهای مجازی، نبود زیرساختهای مناسب، قطعی مکرر اینترنت، قطعی برق به خصوص در روزهای اخیر، دوری از ارتباط جمعی و وابستگی بیش از حد به تکنولوژی روبه رو کرده است اما چالش مهم دیگری که بیشتر اساتید از بابت آن نگران هستند اما در طول سال از آن غافل شدهایم و در ایام امتحانات بیشتر به چشم میخورد آن است که برگزاری امتحانات به صورت مجازی در سطح دانشگاهها یا در سطح مدارس احتمال تقلب دانشجویان و دانشآموزان را افزایش میدهد.
در فصل امتحانات سر و کله انساننماهایی پیدا میشود که به ادعای خودشان به صورت 100 درصد تضمینی با دریافت پول از دانشجویان یا دانشآموزان به جای آنها در آزمون مجازی شرکت میکنند و چه بسا در آن آزمون سربلند بیرون میآیند دریافت این نمره قبولی از آزمون اگرچه سبب ارتقای سطح علم و دانش شخص دانشآموز یا دانشجو نمیشود اما او را به یک مدرک تحصیلی معتبر میرساند و یا حداقل به آن نزدیک میکند.
دور از انتظار نیست اگر بگوییم ممکن است بخشی از آینده جامعه نخبگانی کشور را همین دانشآموزان یا دانشجویانی تشکیل دهند که امروز با ترفندهای میانبُر، آموزش تحصیلی را دور میزنند و مدارج علمی را پله پله طی میکنند و مدارک تحصیلی را دریافت میکنند اما به مثابه شعری از اخوان ثالث که میگوید:« از تهی سرشار، جویبار لحظهها جاریست» تهی از اندوخته علم و دانش واقعی هستند اما نکته مهم دیگر آن است که یکی از دلایل این ماجرا بیتوجهی یا ناآگاهی نسبت به ابعاد شرعی و دینی تقلب کردن در امتحان به شیوههای مختلف است در این مورد نظر چندتن از مراجع تقلید از نظر میگذرد:
نظرات آیتاالله سیدعلی خامنهای، آیتالله ناصر مکارم شیرازی و آیتالله حسین نوری همدانی و آیتالله حسین وحید خراسانی به این شرح است:
«شرکت کردن در امتحان به جای دیگری به مثابه تقلب در امتحان و حرام است.»
نظر آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی نیز این است که «تقلب جایز نیست.»
پرسش مهمتر آن است که حالتی را در نظر بگیریم که فرد به جای دیگری در آزمون شرکت کرده و در آن نمره قبولی را دریافت کرده است و آن شخص به واسطه این نمره قبولی در آزمون، مدرکی معتبر دریافت کرده و با آن به یک جایگاه شغلی مناسب و ایمن رسیده و کسب درآمد میکند، حکم پولی که از این راه به دست میآید چیست؟
نظر مراجع عظام تقلید مقام معظم رهبری، آیتالله مکارم شیرازی، آیتالله حسین نوری همدانی و آیتالله حسین وحید خراسانی در این خصوص به شرح زیر است:
«درآمد به دست آمده از این طریق از نظر شرعی اشکال دارد و شبههناک است.»
نظر آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی نیز به شرح زیر است:
«اگر فرد به واسطه تقلب انجام شده، مدرکی کسب کرده و به جایگاه شغلی رسیده است، اگر در کار خود مهارت و علم کافی را دارد و کمکاری نمیکند و مدرک تقلبی تاثیری در روند کاری او نگذاشته است؛ درآمدی که از این راه کسب میکند اشکالی ندارد اما اگر مجموعهای که در آن مشغول به کار شده است به واسطه کارنابلدی و عدم مهارت کافی شخص متقلب، دائما در معرض ضرر و زیان و خسارت قرار میگیرد، درآمدی که از این راه کسب میکند جایز نیست.»
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که مراجع عظام تقلید در حرام بودن امر تقلب اتفاق نظر دارند و تقریبا همه حضرات آیات بر این مسئله که درآمد بدست آمده از مسیر تقلب در امتحانات شبههناک است و از نظر شرعی اشکال دارد، اذعان دارند.
علاوه بر ابعاد شرعی و دینی ماجرا، شرکت در آزمون به جای دیگری با دریافت پول امری غیراخلاقی و به نوعی تضییع حقوق دیگران است زیرا واضح و آشکار است که هر آزمون و امتحانی باید در شرایط کاملا یکسان برای شرکتکنندگان آزمون برگزار شود تا حقوقی از کسی ضایع نشود.
گزارش از محدثه نعیمی فرد
انتهای پیام