برگزاری مراسم تودیع و معارفه مدیر جامعةالزهراء(س) و راه‌اندازی رشته کلام اسلامی در مدرسه کریمه اهل بیت(ع)
کد خبر: 3974135
تاریخ انتشار : ۰۷ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۲:۰۷
بر مدار علم /

برگزاری مراسم تودیع و معارفه مدیر جامعةالزهراء(س) و راه‌اندازی رشته کلام اسلامی در مدرسه کریمه اهل بیت(ع)

در هفته‌ای که گذشت شاهد برگزاری رویدادهای مختلفی در حوزه علمیه بودیم که از جمله آنها برگزاری مراسم تودیع و معارفه مدیر جامعةالزهراء(س) بود که ۵ خردادماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمود محمدی عراقی، رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب در قم، آیت‌الله مرتضی مقتدایی، رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران، حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی، رئیس هیئت امنای جامعةالزهرا علیهاالسلام، نمایندگان بیوت مراجع، علما، فضلا، اساتید و کارکنان جامعةالزهرا علیهاالسلام برگزار شد. 

به گزارش ایکنا؛ در ادامه مروری بر مهم‌‌ترین رویدادهای حوزه علمیه خواهیم داشت؛

دروس خارج فقه و تفسیر

آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، ششم خردادماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه طارق، گفت: کلمه طارق مورد توجه دانشمندان علوم جدید قرار گرفته است؛ طارق به معنای ضربه‌زننده و کوبنده است. ابن فارس گفته است که طارق از طرق گرفته شده یعنی چیزی که شب می‌آید، بنابراین طارق ستاره‌ای است که شب می‌آید.

وی افزود: ریشه دیگری که ابن فارس بیان کرده است به معنای زدن و کوبیدن است و این معنا همان است که مورد توجه دانشمندان معاصر قرار گرفته است؛ یعنی خداوند در اینجا به آسمان و آنچه ضربه می‌زند قسم خورده است؛ این دانشمندان مراد از طارق و ضربه‌زننده را بر دو گونه از ستارگان که توسط رادیو تلسکوپ‌ها کشف شده‌اند مطابقت داده‌اند.

آیت‌الله هادوی تهرانی اضافه کرد: رادیو تلسکوپ‌ها از سال ۱۹۶۵ ستارگانی را کشف کردند که به برخی از آنها ستارگان ضربه‌زننده می‌گویند؛ این ستارگان به صورت منظم پالس‌هایی را ارسال می‌کنند و بعد گفته‌اند این چیزی است که در چند دهه اخیر امکان کشف و دسترسی به آن فراهم شده و قرآن در ۱۴ قرن قبل به آن اشاره کرده است.

وی اضافه کرد: البته اصراری که اینها دارند براین اساس است که طرق از معنای کوبنده و ضرب و زدن باشد نه از ماده آمدن به هنگام شب؛ البته این نوع برداشت‌ها لزوما به معنای نظر قرآن نیست زیرا مفهوم آن این است که خدا لفظی را به کار برده است که در دوره نزول امکان فهم آن برای مخاطب نبوده و هیچ درکی از آن نداشته‌اند.

استاد تفسیر حوزه علیمه قم بیان کرد: ما در بحث ظهورات می‌گوییم نص قرآن ظهوراتی در هنگام نزول داشته‌اند که آن ظهورات، ملاک فهم آیات قرآن است؛ البته اینکه طارق برای مخاطب ناشناخته بوده از ادامه سوره پیداست، همین که خدا فرموده و تو چه می‌دانی طارق چیست؟ یعنی برای اعراب این مفهوم کاملا روشن نبوده است. 

نشست‌های علمی

حسن خجسته، شامگاه ششم خرداد در نشست «شناخت جبهه معارض در انتخابات»، گفت: اگر رسانه را از منظر جدید یعنی حوزه رقابت جهانی ببینیم، تعریف ما از آن تغییر خواهد کرد؛ در گذشته قدرت تعاریف و مصادیق مختلفی داشت؛ گاهی دولت‌ها برای دفاع از سرزمینشان با یکدیگر درگیری و جنگ داشتند، گاهی درگیری‌ها بر سر دریا بود؛ در جنگ جهانی دوم و بعد از آن تسلط هوافضایی باعث پیروزی و سلطه بر سرزمین دیگری می‎شد و می‌شود و در اینجا نقش ماهواره و موشک خیلی مهم است. به همین دلیل با موشک ما دعوا دارند. شهید تهرانی آرزو داشت که روزی ما موشک ۳۰۰ کیلومتری داشته باشیم.

وی با بیان اینکه جدیدترین عرصه قدرت، فضای مجازی و رسانه است، اظهار کرد: در اوایل انقلاب یکی از مؤثرترین رادیوها بی بی سی بود، سپس رادیو آزادی وارد فعالیت شد، ولی چون ناموفق بود در دهه ۸۰ به رادیو فردا تبدیل شد، موج تبلیغی شدیدی علیه ایدئولوژی جمهوری اسلامی به راه انداخت.

خجسته با بیان اینکه نباید از سپهر رسانه‌ای غفلت کنیم، اضافه کرد: در ایران بالغ بر ده هزار تلویزیون و هزاران شبکه رادیویی در دسترس هست و ما در محاصره رسانه‌ای هستیم؛ بنده گروهی را به مانیتورینگ صدا و سیما بردم و همه افراد اعم از کافر به جمهوری اسلامی و معتقد به آن بدون استثناء گفتند ما الان فهمیدیم محاصره رسانه و سپهر رسانه‌ای یعنی چه؟

خجسته با بیان اینکه یکی از شگردهای دشمنان دستکاری بینامتن ذهن مخاطب است، تصریح کرد: مثلا در دوره دولت ششم یا هفتم اعلام شد که ایران به خودکفایی در گندم رسید و بی بی سی هم این خبر را بدون سانسور اعلام کرد ولی اعلام کرد این ادعای وزیر دولت ایران است؛ یعنی با به کاربردن واژه «ادعا» بینامتن ذهنی مخاطب را دست کاری کردند تا تردید در مخاطبان ایرانی ایجاد شود. 

وی اضافه کرد: در سپهر رسانه سه گروه رسانه داریم؛ رسانه‌های همراه، رسانه‌های مشتری‌مدار و رسانه‌های دشمن؛ الان ۲۰۰ شبکه رسما در دشمنی با ما هستند و جالب اینکه در دنیا علیه هیچ کشوری این تعداد رسانه معاند وجود ندارد. رسانه‌های همراه که مشخص هستند ولی رسانه‌های مشتری‌مدار هم دنبال مشتری هستند؛ بنابراین ممکن است در برخی موارد با ما در تضاد قرار بگیرند. 

امیدعلی مسعودی، عضو هیئت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره، شامگاه پنجم خردادماه، در نشست علمی «تدوین الگوی ارتباطات اسلامی از منظر قرآن کریم» که از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد، گفت: با نگاه هستی‌شناسانه از منظر توجه به عالم غیب و خدامحوری، تعریف ما از هستی و انسان تغییر خواهد یافت، از این رو ارتباط انسان با خدا، انسان با انسان و انسان با طبیعت بسیار مهم و دارای جایگاه است. ارتباط انسان با تکنولوژی هم مسائل عدیده‌ای را برای ما ایجاد کرده‌ است.

وی افزود: اشکال اساسی در مدل‌های ارتباط، به هستی‌شناسی افرادی که وارد این حوزه شده‌اند بر می‌گردد؛ چون هستی‌شناسی آنها فارغ از خدا و مستقل است انسان موجودی رها شده است و در معرفت‌شناسی تن به اصالت فرد و اومانیسم می‌دهد، لذا مدل‌های ارتباطی خود را علمی می‌دانند و معتقدند علم به بررسی واقعیت و علیت می‌پردازد و ما از معلول به علت می‌رسند.

مسعودی اضافه کرد: ولی در الگوی ارتباطات اسلامی بر اساس وحی، ما خالق هستی را از ابتدا با انسان مرتبط می‌بینیم و معتقدیم انسان می‌تواند تکامل یافته و در سطح بالا مانند پیامبران و معصومان با خدا ارتباط داشته باشد؛ البته دنیای غرب هم امروز جهان ماوراء الطبیعه را پذیرفته است.

مسعودی تصریح کرد: براساس مطالعاتی که در تفاسیر مختلف داشته‌ام معتقدم انسان می‌تواند با خداوند سخن بگوید و پیام بگیرد؛ اگر کسی بتواند به کمال برسد مانند پیامبران خودش می‌تواند این کار را انجام دهد و در مراتب عام و پایین، انسان از طریق قرائت قرآن و خواندن نماز و دعا می‌تواند به مراتبی از ارتباط با خدا دست یابد. اصولاض در نگاه مادی‌گرایان، ارتباط، انتقال معنا از یک فرستنده به گیرنده یعنی انسان به انسان است؛ در این ارتباط گیرنده هیچ وقت صددرصد پیام فرستنده را درک نمی‌کند و محل ذخیره پیام در مغز است ولی ما معتقدیم که برای معصومان و پیامبران کاملاً و صددرصد قابل دریافت است؛ پیامبران پیام خدا را کاملا سالم و معصومانه گرفته و به مردم انتقال می‌دهند.

همچنین حجت‌‌الاسلام والمسلمین حسین متفکر، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور در سخنانی با بیان اینکه تدوین الگوی ارتباطات از نگاه قرآن، موضوع وسیع، فراگیر و بسیار مهم و همه جانبه و ضروری است، گفت: این تحقیق باید جامع دیده شود؛ یعنی منظومه‌ای نیوتنی و کوانتومی؛ نیوتنی یعنی سیر منطقی را از علم به بینش، گرایش و تا مرحله نماد طی کرده باشد و نقش ارتباط انسان با خدا و خدا با انسان هم در مرحله کوانتومی دیده شود.

وی با بیان اینکه قرآن، سنت و سیره و عقل در کنار ارتباطات انسانی باید مورد توجه قرار بگیرد، افزود: در مرحله نخست باید فلسفه وجودی ارتباطات یعنی تحقق توحید و حرکت از ظلمت به نور مورد توجه باشد. در اینجا انسان و جامعه و پیام متعالی، نور و حقیقت وجودی خدا مورد بحث قرار می‌گیرد.

متفکر تصریح کرد: معرفت‌شناسی مبانی نظری هم باید به خوبی مورد توجه قرار بگیرد؛ معرفت‌شناسی است که ما را به خداشناسی و هستی‌شناسی سوق می‌دهد. همچنین مرحله دیگر شناخت اسماء الهی است و اینکه کدام یک در ارتباطات مهم است و هدف وجودی و عقل و فطرت انسان چگونه در ارتباطات نقش دارد. مبانی ارزش‌شناسی و جامعه شناسی هم در این فرایند مهم است؛ یعنی ارزش‌های جهت‌دهنده به ارتباطات کدام است.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور تصریح کرد: مبانی عملی ارتباطات یعنی مصالح و مفاسد هم مهم است و باید احکام تکلیفی و وضعی آن احصاء شود؛ سپس مسائل اصلی ارتباطات یعنی فرستنده و گیرنده و رمزگذاری‌ها بحث شود. اینکه گیرنده پیام فرد است یا خانواده یا والدین و اینکه پیام چیست؟.

نشست علمی «انتظارات فرهنگی در دولت سیزدهم» چهارم خرداد با حضور حجت‌الاسلام علی ذوعلم، استادیار گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ حسن بنیانیان، مسئول کارگروه پیوست‌نگاری فرهنگی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و مهدی جمشیدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، برگزار شد. 

جمشیدی در این نشست علمی گفت: یکی از بیمار‌های فرهنگی مزمن، نادیده گرفتن فرهنگ در دولت‌های مختلف است؛ دولت‌ها در عرصه فرهنگ احساس مسئولیت نمی‌کنند؛ زیرا فکر می‌کنند که بازده ندارد و چون فرهنگ تزئینی و حاشیه‎‌ای است، بعد از ۴۰ سال سخنانی می‌‌شنویم که گویا دولت اسلامی در برابر فرهنگ بی‌طرف است.

وی با بیان اینکه بیماری مزمن دیگر، فقدان مرزبندی جهان فرهنگی ما در برابر دیگر مرزهاست، ادامه داد: بعد از جنگ اشرافی‌گری در جامعه رواج یافت و رهبری در طول سه دهه درباره آن دغدغه داشته‌اند. علاوه بر این، رهاشدگی فضای مجازی از دیگر مسائل است. نامزدهای ریاست‌جمهوری از مظلومیت فیلترینگ سخن می‌گویند و گویا قصد دارند ولنگاری را توسعه دهند. مسئله دیگر حجاب و پوشش است که وضع نامناسبی دارد؛ چند روز قبل یکی از نامزدهای ریاست‌جمهوری گفت که ما حجاب اجباری و قانونی را نمی‌پذیریم و اگر رئیس‌جمهور شدم از حوزه و روحانیت می‌خواهم که با کار فرهنگی صرف مسئله حجاب را پیش ببرند.

جمشیدی افزود: مسئله آسیب‌های اجتماعی هم بیماری دیگری است؛ الان با زخم‌های چرکینی در فرهنگ روبه‌رو هستیم. مسئله‌های پایان‌نیافته‌ای که انسان احساس می‌کند قابل درمان نیست. بنابراین دولت جدید باید با جدیت قدم بردارد. کار دولت جدید در عرصه فرهنگ باید جهادی و شکستن حلقه بسته مدیریتی است تا افرادی که جرئت انجام تغییرات بزرگ را دارند روی کار بیایند.

همچنین حجت‌الاسلام ذوعلم در این مراسم گفت: اگر رئیس‌جمهور سوگند یاد می‌کند که مجری قانون اساسی باشد، باید زمینه را برای رشد فضائل اخلاقی و کاهش فساد و تباهی فراهم کند و این کار باید از طریق رسانه‌ها و تأسیس مراکز مرتبط انجام شود. ایجاد امکانات عادلانه مادی و معنوی و تأمین حقوق همه‌جانبه از جمله فرهنگی و معنوی از وظایف دولت‌‌هاست. از دولت‌ها انتظار می‌رود که در تعامل با مردم، نخبگان و زیردستان مواجهه اخلاقی و فرهنگی داشته باشند. در آموزه‌های دینی بیان شده که مردم به حاکمانشان شبیه‌ترند تا پدرانشان.

ذوعلم اظهار کرد: اکنون رابطه مسئولان با مردم چگونه است؟ آیا مبتنی بر رعایت انصاف و اخلاق است؟ رابطه آنها با سایر قوا چگونه است؟ آیا از طریق فرهنگسازی و هم‌افزایی و نوع برخورد فرهنگی قرار است کارها پیش برود یا از طریق قانونی؟ آیا با نخبگان و دانشگاهیان رابطه صمیمانه‌ای وجود دارد؟ گاه دولت‌ها به نقدپذیری و مشورت توجهی نمی‌کنند و بدین ترتیب دولت سیزدهم باید مواجهه فرهنگی و اخلاقی با مردم داشته باشد نه تحکمی و از موضع تکبر و مدیریت.

ذوعلم بیان کرد: اهتمام رئیس‌جمهور به شوراها و مجامع فرهنگی از دیگر انتظارات است. رئیس‌جمهور ریاست ۴ شورا را در سطح کلان برعهده دارد و می‌تواند کارایی دستگاه‌های فرهنگی را افزایش دهد. او رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به عنوان ستاد برنامه‌ریزی و عملیات فرهنگی کشور جایگاه بالایی دارد. بنابراین بیان نقدهایی درباره فعال نبودن این شورا متوجه شخص رئیس‌جمهور است. اخیراً رئیس‌جمهور در این جلسات شرکت نمی‌کند یا برخورد سخیفی با برخی اعضا دارد.

وی با بیان اینکه انتظار می‌رود جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی با نظم و جدیت تشکیل و مصوبات آن پیگیری شود، اضافه کرد: شورای دیگر شورای آموزش و پرورش است که رئیس‌جمهور در سال‌های اخیر در آن شرکت نمی‌کرد؛ اگر تحول مطلوبی در آموزش و پرورش رخ نداده است، این امر به شخص رئیس‌جمهور بازمی‌گردد.

شهریار نیازی، قرآن‌پژوه و زبان‌شناس، سوم خردادماه در نشست علمی «مفهوم قوامیت در قرآن» که از سوی مؤسسه مطالعات و تحقیقات زنان برگزار شد، گفت: درباره این آیه «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا» به ویژه تعبیر «وَاضْرِبُوهُنَّ» نقل و بحث زیادی بین مفسران وجود دارد.

وی افزود: چهار ارزش حاکم بر یک رویداد و روند است که در فهم هر متنی باید مورد توجه قرار بگیرد؛ اولین ارزش، عدالت است و باید درکی از عدالت را در یک آیه بیابیم؛ یعنی آیا روابط میان انسان‌ها در آیات عادلانه تعریف شده یا خیر؟.

نیازی افزود: دومین ارزش، امنیت فردی، اجتماعی، خانوادگی، روانی است؛ آیا این آیات امنیت خانوادگی، آسایش و آرامش ایجاد می‌کند؟ ارزش دیگر عرف است، قرآن دائماً امر به معروف کرده است؛ لذا عرف و هنجارهای اجتماعی مهم است؛ آیا این آیه هنجارشکن است یا دنبال ایجاد سبک زندگی و هنجار درون خانواده و اجتماع است؟ ارزش دیگر اینکه وقتی آیات قرآن پدیده‌ای را واکاوی می‌کنند که صفات خدا مانند علیم، حکیم، کبیر و رحیم بودن دیده می‌شود و این حضور خدا با بحث آیه تناسب دارد.

استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران با بیان اینکه دعوت دینی مانند قانت و مؤمن بودن هم در آیات قرآن وجود دارد، اظهار کرد: در آیه ۳۴، عمدتاً فقها و افرادی که می‌خواهند برداشتی داشته باشند، صرفاً تعبیر «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» را به صورت تقطیع شده می‌گیرند و چون به قبل و بعد آن توجه نمی‌شود، حکم به این بخش مشکلاتی درست کرده است؛ پس ابتدا باید آیه را در بافت خود درون متن بررسی کنیم.

وی افزود: در فهم آیه باید از ترادف عبور کنیم، مثلاً کلمه قوام را در نظر بگیرید، اگر برای این کلمه مترادفاتی درست کنیم آنها برجسته می‌شوند، قوّام بر وزن فعال از ریشه قوم یا قام و به معنای برپاخاستن و قیام است؛ قیام کردن برای چه کاری؟ در آیات قرآن قائم بودن و قیام در تقریباً همه موارد برای قسط و عدل و تحقق امر خداوند است؛ بنابراین در این آیه هم قوامیت مرد برای برپایی قسط و عدل و حکم خداوند است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدیدالله یزدان‌پناه، استاد سطوح عالی فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم، دوم خردادماه در نشست علمی «ویژگی‌های مکتب صدرایی» که به مناسبت روز بزرگداشت ملاصدرا شیرازی برگزار شد، گفت: شیخ اشراق فلسفه اشراقی را جدی گرفت و به آن وزن بخشید، ولی قوت استدلالی این مکتب به قوت مکتب صدرایی نیست، گرچه همین که توانسته مکتب مشاء را تحت تأثیر قرار دهد، نشانه قوت آن است.

استاد حوزه علمیه اضافه کرد: آنچه از علم کلام قبل از خواجه نصیر برای ما باقی مانده است، مانند رویکرد اشاعره و متعزله و ... خیلی در ذهنیات و ابهامات و مبانی غلط غرق است؛ ملاصدرا در این باره گفته است که من از خواندن این مباحث توبه می‌کنم، زیرا روش اینها جدلی است و خود غزالی هم بر آن صحه گذاشته است؛ یعنی دنبال رسیدن به واقع نبوده‌اند و عمدتاً جدلی بحث کرده‌اند که مورد پسند ملا نبوده است.

یزدان‌پناه بیان کرد: کلام بعد از خواجه نصیر کلام فلسفی شد و خود را به سطح فلسفی ارتقاء داد، البته خواجه برخی مباحث مانند عقول را مسکوت گذاشت، زیرا واهمه این داشت که بگویند از کلام خارج و فلسفی بحث کرده است، اما وقتی علامه حلی شاگرد وی، مسئله نفس الامر را می‌پرسد، به عالم عقل ارجاع می‌دهد؛ یعنی عالم عقل را قبول دارد، اما برای اینکه متهم به خروج از مباحث کلامی نشود، آن را مسکوت گذاشته است.

وی اضافه کرد: ملاصدرا معتقد است آنچه را علمای گذشته با کشف یافتند، ما علاوه بر کشف به برهان و استدلال هم تبدیل کردیم. وی روش شهودی عرفانی دارد؛ در اول رساله شواهد الربوبیه وحدت شخصی را توضیح داده و می‌گوید این مطالب، شهود بنده است، لذا بحث وی قوت زیاد و تعلق خاطر به عرفان نظری پیدا کرده و حلقه وصلی برای فلاسفه شده تا به عرفان نظری پیوند بخورد.

فرشته روح‌افزا، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان، شامگاه شنبه، اول خردادماه، در نشست تبیین مسئله جمعیت جوان با تکیه بر نقش مادر، گفت: امروز سبک زندگی والدین و فرزندان از مدار اصلی خارج شده است و گرفتار مشکلات اجتماعی زیادی شده‌ایم. مسئله مهم این است که جایگاه زن نه فقط از منظر ادیان، بلکه در خلقت چیست؟ فارغ از نگاه دینی و مذهبی، فرزندآوری، تربیت و رشد آنها بر عهده مادر است. امام خمینی فرمودند که زن و قرآن انسان‌سازند. طبق روایات، سعادت و شقاوت فرزندان در ایام جنینی تعیین می‌شود.

روح‌افزا تصریح کرد: حضرت آقا فرمودند که منشأ بسیاری از درگیری‌ها و جنگ‌های بزرگ عالم زنان بوده‌اند، زیرا گره‌های روحی و روانی که والدین از بدو تولد فرزندشان در او ایجاد می‌‍‌‌کنند، سبب می‌شود که او برای تخلیه عقده‌هایش جنگ‌آفرینی کنند. لذا شیوه تربیت مادر خیلی مهم است. برخی دختران به بهانه اشتغال و حضور اجتماعی از فرزندآوری خودداری می‌کنند. اسلام مشوق تحصیل و کسب علم است و حتی مخالف اشتغال زنان نیست، ولی اگر کسب درآمد سبب لطمه به جان و جسم زن شود، منع شده و نفقه زن برعهده است.

وی اظهار کرد: در سوئیس، مرخصی زایمان را تا سه سال افزایش داده‌اند. در برخی ایالت‌های آمریکا هم این‌گونه است، زیرا معتقدند اگر فرزندی به خاطر دوری از محبت مادری لطمه بخورد، آسیب‌های آن در بزرگسالی بیشتر است. همچنین صرفاً مادر تحصیل‌کرده موفق نیست و او باید در دوره بارداری آرامش داشته باشد، ولی در ایران پرتنش‌ترین دوره است. البته سبک زندگی ما تضاد زیادی با ایجاد آرامش روحی و روانی برای مادران دارد و به همین دلیل میل به باروری در زنان بسیار کم شده است. پس اگر زن در خانواده مورد حمایت عاطفی قرار بگیرد، می‌تواند آن را به فرزندش منتقل کند و نسل سالم‌تری تربیت شود. مطالعات نشان داده است مسلمانانی که عقده‌های روحی و روانی دارند، به داعش می‌پیوندند.

مصاحبه با حوزویان و اندیشمندان

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین صادقی، معاون آموزش مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآن حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با ایکنا، از پذیرش دانش‌پژوه از سوی این مرکز که تحت اشراف آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی فعالیت دارد، خبر داد.

وی افزود: این دوره از پذیرش، دوره سی و دوم است و تفاوت آن با دوره‌های قبل این است که بر اساس درختواره و نظام آموزش جدید حوزه علمیه است لذا امسال فقط یک گرایش در سطح سه و چهار اعلام شد و در آینده گرایشات دیگر هم اعلام می‌شود. 

صادقی با بیان اینکه استقبال خوبی را شاهد هستیم و در باقیمانده فرصت هم شاهد خواهیم بود، اضافه کرد: برای سطح سه حدود ۴۰ نفر در دو کلاس و در سطح چهار حدود ده نفر در این دوره پذیرش خواهند شد؛ همچنین تاکنون بالغ بر ۱۶۵۰ نفر فارغ‌التحصیل داشته‌ایم که تعدادی از آنها در مدیریت‌های مختلف یا در کسوت استادی و پژوهشگر در مراکز علمی دانشگاهی و حوزوی مشغول خدمتگزاری هستند.

وی بیان کرد: این مرکز برای سال تحصيلی  ۱۴۰۰_ ۱۴۰۱ در مقطع سطح سه در رشته تفسیر با گرایش موضوعی و سطح چهار رشته تفسیر موضوعی با گرایش اخلاق، قرآن پژوه می‌پذيرد.

معاون آموزش مرکز تخصصی تفسیر بیان کرد: زمان ثبت نام برای شرکت در آزمون این مرکز از ۲۸ اردیبهشت ماه تا ۲۱ خردادماه و زمان آزمون هم، روز پنجشنبه سوم تیرماه از ساعت ۹ صبح است؛ همچنین مواد امتحانات اختصاصی با ضريب دو محاسبه خواهد شد.

وی با بیان اینکه سؤالات آزمون به صورت تشريحی است، تصریح کرد: كارت ورود به جلسه امتحان در روزهای اول و دوم تیرماه امسال از ساعت ۱۵ تا ۱۹ توزيع می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر همچنین دریافت کارت به نشانی ميدان معلم، معلم شرقی، مدرسه علمیه امام كاظم(ع) طبقه اول مراجعه کنند و یا با شماره ۳۷۷۴۰۸۰۲ داخلی ۱۷ تماس بگیرند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی رستم‌نژاد، معاون آموزش حوزه‌های علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا به مناسبت صدمین سال تأسیس حوزه، گفت: حوزه در واقع یادگار رسول‌الله است و سابقه آن به اسلام باز می‌گردد و همزاد اسلام است و تبلیغ از دوره پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آغاز شد و مباحث معرفتی و دینی از این طریق به علما و نهایتاً به مردم منتقل شده است.

وی با بیان اینکه تأسیس حوزه در قم به دوره اهل بیت(ع) بازگشت دارد، افزود: صد سال پیش در حقیقت حیات جدید حوزه با تأسیس مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی آغاز شد و حوزه وارد مرحله جدیدی از زندگی خود شد؛ در این دوره حوزه جهانی شد و تاثیرات بین‌المللی آن را شاهد هستیم و رشحه‌ای از رشحات حوزه در قالب قیام امام و تشکیل نظام اسلامی متجلی است. 

رستم‌نژاد اضافه کرد: آینده تمرکز حوزه فراتر از سطح ملی و منطقه‌ای ایجاد تمدن اسلامی در سطح جهان است و دل‌های مسلمین جهان به نوعی معطوف به حوزه‌های علمیه به ویژه قم به عنوان ام القری شده است و برای بشریت الهام دارد و این دستاورد اندکی نیست.

معاون آموزش حوزه با بیان اینکه حوزه دوره کمالی را در این صد سال و به خصوص بعد از انقلاب طی کرده است، اظهار کرد: فارغ از دستاوردهای کلی حوزه، در جزئیات هم رشد خوبی را شاهد هستیم؛ جدا از خروجی حوزه به عنوان تشکیل نظام اسلامی، آثار قلمی بسیار بزرگی در صد سال اخیر در حوزه قم همانند تفسیر المیزان، تسنیم و نمونه خلق شده است؛ آثاری که از شهید مطهری داریم محصول و از برکات این حوزه است که هر کادم به چندین زبان دنیا ترجمه شده‌ است.

وی ادامه داد: تعاملی که حوزه به خصوص بعد از انقلاب با مراکز علمی و دانشگاه‌ها برقرار کرده و ده‌ها رشته علمی میان رشته‌ای دینی و علوم شکل گرفته که به نظر بنده فتح‌الفتوحی است؛ یعنی پیوندزدن میان آموزه‌های دینی و علوم جدید و این تلاقی منشا برکات زیادی برای کشور دارد؛ مثلا شکل‌گیری روان‌شناسی، مدیریت، تربیت و سیاست اسلامی از پیامدها و نتایج با برکت این موضوع است.

سایر رویدادها

 آیت‌الله محسن اراکی در جمع دانش آموختگان سپاه علویون قم حاضر شد و به بیان توصیه‌هایی درباره انتخابات پیش رو پرداخت و اظهار کرد: معنای اصلی انتخابات اعلام فرمانبرداری از نظام تشکیلات الهی است که در رأس آن رسول اکرم محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) و بعد از رسول خدا در عصر ما امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که از سوی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هم ولی فقیه قرار دارد.

وی در ادامه گفت: معنای انتخابات این است که مردم با انتخابات اعلام می‌کنند که ما فرمانبر این نظام تشکیلاتی هستیم و برای کمک به آن فرمانروای فعلی ما که ولی فقیه است یک بازوی اجرایی خوبی می خواهیم انتخاب کنیم. ان‌شاءالله یک انتخابات سالم با حضور حداکثری مردم داشته باشیم؛ یک رئیس جمهور تحولگرا و جهادی و مخلص و میدانی می خواهیم. ان‌شاءالله مردم یک مرد میدان را انتخاب کنند.

اراکی با اشاره به تفاوت نظام های الهی و غیرالهی اظهار کرد: یکی از تفاوت های دولت الهی با دولت های غربی و سکولار این است که در نظام غیر الهی کار حاکم و فرمانروا این است که مردم با همان وضعیت موجود اداره و مدیریت می‌کند اما در نظام الهی علاوه بر این آنچه وظیفه مدیریت جامعه است بالا بردن جامعه است؛ یعنی باید جامعه را رشد و ترقی بدهد و تربیت کند وظیفه تربیت جامعه بر عهده اوست ما فرمانروایان الهی را هادیان به سوی پیشرفت و مقامات بالا می دانیم.

نماینده خبرگان رهبری با اشاره به معیارهای انتخاب رئیس جمهور در انتخابات پیش رو بیان کرد: ما امروز در انتخابات پیش‌رو نیاز به یک بازوی اجرائی توانمند در مدیریت کشور ورفع نیاز مردم و مشکلات مردم داریم و هم یک بازوی اجرائی برای رهبری می خواهیم که هادی باشد و مردم از او اخلاق یاد بگیرند، عامه مردم از او سبک زندگی بیاموزند. خود رئیس جمهور باید در رأس اخلاق های خوب باشد و مردم از او تواضع، اخلاص، ورع و اجتهاد ببینند. ورع و ترس یعنی؛ حرفی که می زند بداند موافق با رضای خداست یا مخالف با رضای خداست اگر مخالف با رضای خدا بود نزند این حرف را نزند.

وی درباره تضعیف نهادهای رسمی و قانونی کشور تصریح کرد:  دشمن اگر از ما می‌ترسد به خاطر همین نهادهای مقتدر و شجاع و قدرتمند است؛ حال اگر کسی می‌خواهد آن ها را تضعیف کند این خیانت به ملت است و خلاف شرع است؛ کسی که می خواهد رئیس جمهور باشد نباید کسی باشد که این نهاد ها را تضعیف بکند.

 مراسم تودیع و معارفه مدیر جامعةالزهراء(س) ۵ خردادماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمود محمدی عراقی، رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب در قم، آیت‌الله مرتضی مقتدایی، رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران، حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی، رئیس هیئت امنای جامعةالزهرا علیهاالسلام، نمایندگان بیوت مراجع، علما، فضلا، اساتید و کارکنان جامعةالزهرا علیهاالسلام برگزار شد. 

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن ربانی، رئیس هیئت امنای جامعةالزهرا علیهاالسلام، در این مراسم در سخنانی گفت: در تاریخ اسلام نقاط عطف نقش‌آفرینی زنان در عرصه‌های مختلف به ویژه علم و دانش درخشان است؛ همچنین مؤلفه تربیت نیرو و انسان‌سازی از ویژگی‌هایی است که زنان و مادران در آن نقش اساسی برعهده دارند.

ربانی با بیان اینکه شما از خادمان علم و تربیت و تعلیم و تربیت شاگرد هستید، اظهار کرد: ظرفیت‌شناسی مدیریتی زنان بر اساس آموزه‌ها و چارچوب ارزش‌های دینی در جمهوری اسلامی و حوزه‌ها کم و بیش مورد غفلت قرار گرفته است.

وی اضافه کرد: مدیریت بر مبنای اخلاق و عاطفه در کنار سایر مولفه‌های مدیریتی یک امر بسیار مهم انسانی و اسلامی است، لذا با توجه به پررنگ بودن بعد عاطفی، این جنبه مدیریتی به مراتب قابل توجه‌تر است.

همچنین آیت‎‌الله مرتضی مقتدایی، رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران در این مراسم، گفت: چندی قبل ملاقاتی با آقای حجازی در دفتر مقام معظم رهبری داشتم و گزارشی از عملکرد علمی و توسعه الزهرا ارائه کردم. گزارش پیشرفت‌ها و ارتقای علمی و توسعه‌هایی که داشته، به خصوص مسئولیت‌های جدید اجرایی که به برخی خواهران و تربیت‌شدگان جامعةالزهرا در استان‌ها داده شده است.

وی با بیان اینکه این پیشرفت‌ها مایه خوشحالی برای رهبر انقلاب است، افزود: در حین بحث با وی، ایشان مطرح کرد که مدیر الزهرا را از خواهران تعیین کنید و وقتی بنده پرسیدم آیا نظر آقا هم همین است و وی تأیید کرد، سراغ چنین گزینه‌ای رفتیم.

مقتدایی ادامه داد: با توجه به نظر مثبت رهبر انقلاب در انتخاب مدیر زن برای الزهراء، این مسئله در شورای سیاستگذاری و هیئت امنا مطرح و تقریباً توافق جمعی ایجاد شد؛ برای تعیین مصداق هم به این گزینه رسیدیم که سرکار خانم برقعی چون هم از نظر علمی به معنای حقیقی کلمه از فضلای حوزه خواهران هستند و در علوم دانشگاهی هم رتبه بالایی دارند و در مدیریت‌هایی که داشته‌اند، موفق عمل کرده‌اند و از مدیریت ایشان رضایت وجود داشته است، انتخاب شوند.

آیت‌الله مقتدایی بیان کرد: در اولین جلسه‌ای که این مسئله را با وی مطرح کردیم، گفت شما می‌دانید مدیریت جامعةالزهراء کار بسیار سنگینی است؛ این تعبیر نشان می‌دهد ارزش و اهمیت کار را می‌شناسند و البته ما هم قول حمایت دادیم و مواردی پیشنهاد کردند که مورد موافقت قرار گرفت؛ چند روز قبل هم جلسه‌ای با ایشان داشتیم و ایشان فرمودند برنامه من برای شروع فعالیت در الزهرا این است که به هیچ وجه بنا بر جابجایی استادان و مسئولان ندارم و با همین افراد کار را ادامه خواهم داد و اگر ضرورتی پیش بیاید بحث دیگری است. وی همچنین بنا دارند اتاق فکری را در این مجموعه تشکیل دهند.

مقتدایی افزود: بعد از پیشنهاد هیئت امنا، ایشان با اتفاق آراء رای آورد و دفتر رهبری هم آن را تایید فرمودند و امیدواریم تاثیر بالای مدیریتی در الزهراء داشته باشند و از محصولات و نتایج این مدیریت بهره لازم به کشور برسد. البته معتقدم که شورای سیاستگذاری باید حمایت کند و انتظار ما از  دفتر مقام معظم رهبری هم بالاترین حمایت از ایشان و جامعةالزهراء است، به ویژه اینکه انتخاب مسئول زن، پیشنهاد و دستور خود ایشان بوده است.

حجت‌الاسلام علیرضا سبحانی، دوم خردادماه در جلسه هیئت امنای مدرسه علمیه کریمه اهل بیت‌(ع) که به بررسی وضعیت مدرسه در سال تحصیلی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ اختصاص داشت، با اشاره به آموزش مجازی در دوران شیوع کرونا بیان کرد: لازم است آفت‌ها و آسیب‌های این نوع آموزش بررسی شود، مخصوصاً آنکه ممکن است شرایط فعلی تا سال آینده هم به طول انجامد.

وی برگزاری مسابقه کتابخوانی را از جمله برنامه‌های تربیتی و فرهنگی مدرسه در طول سال تحصیلی جاری برشمرد و افزود: مهمترین فصل پژوهشی مدرسه، شرکت طلاب در جشنواره علامه حلی بود به ویژه آنکه از سال جاری، بررسی موضوعات مقالات طلاب از سوی اساتید مدرسه انجام می‌گیرد.

مدیر مدرسه کریمه اهل بیت‌(ع)، برگزاری کارگاه مشاوره خانواده، نشست‌های بصیرتی به ویژه در ایام نزدیک به انتخابات به صورت هفتگی و مهارت‌افزایی طلاب را از دیگر برنامه‌های مدرسه ذکر کرد.

وی همچنین از اخذ موافقت اصولی راه‌اندازی رشته کلام اسلامی در سطح سه خبر داد و تصریح کرد: اقدامات لازم برای آغاز ثبت نام فارغ‌التحصیلان سطح دو در حال انجام است.

نوروز ۱۴۰۱ مصادف با صدمین سال تأسیس حوزه علمیه خواهد بود؛ در این راستا آیت‌الله محقق داماد در نامه‌ای به کمیسیون ملی یونسکو خواستار ثبت حوزه به عنوان نهادی علمی و آموزشی و فرهنگی در یونسکو شده است؛ خبرگزاری قرآن به مناسبت صدمین سال تأسیس گفت‌وگویی با این استاد حوزه و دانشگاه که نواده آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم انجام داده است که در ادامه از نظر می‌گذرد؛
 
آیت‌الله مصطفی محقق داماد با اشاره به جریان تأسیس حوزه علمیه قم اظهار کرد: در نوروز سال ۱۳۰۱ با آمدن مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه از اراک به قم، علمای قم از ایشان درخواست کردند که در قم بمانند و حوزه‌ای تأسیس کنند؛ ایشان اهل و عیال خود را به قم نیاورده بود و تنها برای زیارت آمدند؛ طوری که بنده از حاج شیخ مرتضی حائری یزدی، دایی بزرگم شنیدم، ایشان وقتی اصرار علما را دیدند با اینکه معمولاً اهل استخاره با قرآن نبودند، ولی به خاطر اصرار علما، موضوع را به استخاره واگذار کردند که آیه شریفه ۹۳ سوره مبارکه یوسف «اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَذَا فَأَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَ أْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ» آمد؛ وقتی یوسف خودش را به برادرانش معرفی کرد، گفت که پیراهنم را به صورت پدرم بیندازید، چشمانش بینا می‌‌شود و بعد فرمود: «وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ».

نواده آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی بیان کرد: این تعبیر را آیت‌الله حائری یک پیام برای خود گرفت که اهل و عیال را از اراک به قم بیاورد و دیگر به آنجا برنگردد؛ آمدن ایشان به قم همان و آمدن علما و طلاب از اطراف و اکناف کشور به قم هم همان؛ آیت‌الله اراکی، امام خمینی(ره) و آیت‌الله خوانساری به عنوان شاگردان ایشان هم به تبع وی، به قم آمدند. آیت‌الله کمالوند، محقق داماد و معصومی همدانی هم به قم آمدند و بعد از مدت کوتاهی، ۳۰۰ شاگرد در درس ایشان شرکت داشتند و حوزه قم، حوزه گرمی شد؛ مدرسه فیضیه در آن روزها یک طبقه بود و مرحوم آیت‌الله حائری یزدی آن را دو طبقه کرد و شهریه هم برای طلاب معمول شد.

وی افزود: این حوادث در دوره احمدشاه قاجار رخ داد و رضاشاه در آن دوره سردار سپه بود، سردار سپه تصمیم گرفت احمدشاه را کنار بزند و خودش همه‌کاره کشور البته به نام جمهوری شود؛ البته علما در آن روز با جمهوری موافق نبودند؛ رضاشاه احمدشاه را خلع کرد و خودش شاه شد؛ در این مقطع حوزه علمیه قم با مشکلاتی روبرو شد؛ مشکل اول حرکت تجددطلبی رضاشاه بود که حوزه را مخالف و مانع خود می‌دانست؛ در آن دوره ادارات معارف، ثبت اسناد و ... تشکیل شد و به طلاب گفته شد که بروید در اداره معارف دبیر و معلم بشوید و حقوق‌های خوب و وعده‌های فریبنده داد.

انتهای پیام
captcha