برخورد حاکمان عصر صفوی با اقلیت‌های دینی می‌تواند الگوی امروز باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین رمضان محمدی، نویسنده کتاب «اقلیت‌های دینی در عصر صفوی» در گفت‌وگو با ایکنا از قم با مروری بر این کتاب، اظهار کرد: روزگار صفویه دوران رشد و شکوفایی تمدن ایرانی و دوران افزایش اقتدار ایران در منطقه و جهان بود، به‌گونه‌ای که برای نخستین ‌بار در تاریخ ایران پس از اسلام، یک دولت ایرانی ‌توانست ضمن پایه‌ریزی دولت، کشوری بر مبنای مرزهای کهن ایران زمین، برای مدت طولانی و به‌گونه‌ای نهانی تجاوزات همه بیگانگان را دفع و کشور را از ورود و استقرار عناصر جدید قدرت از بیرون حفظ کند.

وی بیان کرد: «کتاب اقلیت‌های دینی در عصر صفوی» متمرکز به بررسی وضعیت اقلیت‌های دینی در دوره شاه عباس اول تا سقوط دولت صفوی است؛ مراد از اقلیت‌های دینی در این پژوهش، مسیحیان، یهودیان، زرتشتیان و هندوان است که هر یک به اقتضای موقعیت و جایگاه خود در جامعه در شاخه‌های مختلف با دولت صفوی هم‌گرایی داشتند.

نویسنده کتاب «اقلیت‌های دینی در عصر صفوی» ادامه داد: آنچه بررسی جایگاه اقلیت‌های دینی را در عصر صفوی جذاب‌تر می‌‌کند آن است که دولت صفوی به‌عنوان یک دولت شیعی که خاستگاه و مشروعیت خود را از دین اسلام و مذهب تشیع گرفته بود، به شدت بر مسئله مذهب و ادیان به‌عنوان یک موضوع محوری تأکید داشت.

محمدی اظهار کرد: دوران صفوی روزگار مهمی برای شیعیان است، زیرا دوران شکوفایی تمدن ایرانی و افزایش اقتدار ایران محسوب می‌شود. در آن دوران مرزهای ایران به‌خوبی مشخص و برای مدت طولانی مانع تجاوزات دیگر کشورها از جمله عثمانی‌ها شد.

وی با بیان اینکه دوران صفویه مشروعیت خود را از دین اسلام گرفته و مظهر تشیع در ایران شده است، افزود: دولت صفویه دولتی شیعی است که خاستگاه مشروعیت دینی دارد؛ این دولت شیعی به شدت به مسئله مذهب و ادیان به‌عنوان یک موضوع محوری تأکید داشته است.

مدیر گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به چاپ کتاب «اقلیت‌های دینی در عصر صفوی» در ۲۸۰ صفحه در سال ۱۳۹۹، بیان کرد: این کتاب دارای چهار فصل است؛ فصل نخست شناسنامه صفویان راجع به اشخاص شاخص صفویان، فصل دوم اقلیت‌های دینی در عصر صفوی شامل مسیحیان، یهودیان و وضعیت اجتماعی اقلیت‌های دینی و پراکندگی جغرافیایی آن‌ها و نقش‌شان در مسائل اقتصادی و فرهنگی آن‌هاست؛ زیرا دولت صفویه یک دولت شیعی است که برخوردش با اقلیت‌های دینی می‌تواند الگو امروز نیز باشد.

وی با بیان اینکه فصل سوم کتاب راجع به شاه عباس است که چگونه با اقلیت‌های دینی برخورد می‌کرد، تصریح کرد: برخورد شاه عباس با هر یک از اقلیت‌های دینی متفاوت بود اما کمک‌های بسیاری به آن‌ها داشت.