در نشست تخصصی همایش آلا مطرح شد؛
شاخص‌های جهانی ارزیابی خیریه‌ها / ضرورت تشکیل اتحادیه خیریه‌ها در خاورمیانه
در نشست تخصصی مطالعه و ارزیابی تجربه‌های جهانی حوزه امور خیر، ضمن برشماری تجارب جهانی ارزیابی خیریه‌ها بر ضرورت تشکیل اتحادیه منطقه‌ای خیریه‌های خاورمیانه تأکید شد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست تخصصی مطالعه و ارزیابی تجربه‌های جهانی حوزه امور خیر از سلسله نشست‌های تخصصی سومین همایش ملی خیر ماندگار، شب گذشته 12 اسفندماه به صورت وبیناری برگزار شد.در ابتدای این نشست، مهری بهار، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، به تبیین ضرورت نگارش مقالات در امور خیر پرداخت و گفت: تجربه‌های جهانی موفق در این زمینه باید بررسی شود.
پس از آن فلاح به ارائه مقاله‌ای در رابطه با سازمان‌های ارزیاب خیریه‌ها و سمن‌ها پرداخت و گفت: این سؤال مطرح است که آیا خیریه‌ها در سطح جهانی ارزیابی می‌شوند یا خیر؟ جواب آن مثبت است؛ در بعضی از کشور‌ها یک یا چند سازمان مسئول ثبت و نظارت بر خیریه‌ها هستند. مثلاً در انگلستان کمیسیون خیریه‌ها وجود دارند که بر خیریه‌ها نظارت دارند و در کنار این مراکز دولتی مطبوعات با ارائه لیست برترین خیریه‌ها به ارزیابی آن‌ها می‌پردازند.
وی افزود: برخی از سازمان‌ها که بر خیریه‌ها نظارت می‌کنند خود خیریه یا غیرانتفاعی هستند. اولین ارزیاب‌های مستقل خیریه‌ها در آمریکا و در دهه ۱۹۲۰ شکل گرفتند. در دهه ۱۹۹۰ رشد این ارزیاب‌ها سرعت می‌گیرد. این حرکت هنوز در جهان شکل نگرفته است، حتی در اروپا نیز فقط دو سازمان کوچک وجود دارند که به امر نظارت مستقل می‌پردازند.
فلاح در ادامه با بیان اینکه سازمان‌های ارزیاب دو مأموریت کمک به نیکوکاران برای انتخاب خیریه مناسب و دوم تشویق خیریه‌ها برای بهبود عملکرد خیریه‌ها را بر عهده دارند، گفت: از آنجایی که همه ارزیاب‌ها این دو مأموریت را اعلام می‌کنند باید روش‌ها و شاخص‌های یکسانی در این رابطه وجود داشته باشند و با هماهنگی یکدیگر عمل کنند.
وی با اشاره به هشت مطالعه موردی در آمریکا و خارج از آمریکا، گفت: برای هر ارزیاب، معیارارزیابی، تاریخچه، نحوه ارزیابی و روش‌های ارزیابی مورد بررسی قرار گرفته است. سلامت مالی و شفافیت و پاسخ‌گو بودن و داشتن معیار‌های اخلاقی در مدیریت از جمله روش‌های یکی از سازمان ارزیابی است که به خیریه‌ها نمره عملکرد می‌دهد.
فلاح ادامه داد: معیار‌هایی مانند اطلاعات مالی، شفافیت، اثربخشی و مقرون به صرفه بودن خدمات شاخص‌های متداول همه شرکت‌های ارزیاب مورد مطالعه بوده است. علاوه بر این سه شاخص متداول، یک سری شاخص‌های دیگر نیز وجود دارد که کاربرد آن‌ها الزامی نیست، اما شرکت‌ها می‌توانند برای ارزیابی خود از آن‌ها استفاده کنند.
وی یادآور شد: نتایج ارزیابی‌ها در عملکرد خیریه‌های کوچک اثرگذار بوده اما در عملکرد خیریه‌های بزرگ اثر چندانی نداشته است.
بهار در مورد این مقاله گفت: نکات مورد ارائه در این مقاله نشان می‌دهد که خیریه‌ها باید اطلاعات مالی و شفاف داشته باشند و گزارش‌هایی از خود ارائه دهند؛ این موضوعات می‌توانند در ایران مورد توجه قرار گیرند.
در ادامه این پنل صفاری به ارائه مقاله‌ای با عنوان «حکمرانی منطقه‌ای خیریه‌ها؛ راهبردی برای کشور‌های خاورمیانه در شرایط عدم اطمینان» پرداخت.
وی با بیان اینکه اتحادیه‌های منطقه‌ای تشکیلاتی هستند که بنابر دلایل تاریخی در منطقه‌ای از جهان بر مبنای تقسیمات جغرافیایی شکل گرفته و موجب نزدیکی کشور‌هایی می‌شوند که اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی داشته و در جهت گسترش همکاری‌های بین‌المللی، صلح منطقه‌ای بوده و بر زندگی مردمان آن کشور‌ها نیز تأثیر می‌گذارد.
صفاری ادامه داد: کشور‌های خاورمیانه با توجه به داشتن ذخایر عظیم هیدروکربنی و استراتژیک بودن منطقه از اهمیت زیادی برخوردارند. از سوی دیگر تمرکز دو گروه عمده از مسلمانان یعنی شیعیان و اهل سنت در منطقه، کشور‌های خاورمیانه را به اردوگاه‌های فرهنگی تبدیل کرده است.
وی ادامه داد: امروزه سیاست‌های سنتی در این منطقه دیگر جوابگو نیست، به نظر می‌رسد گسترش رسانه‌ها و میزان دسترسی مردم به اطلاعات، نظام‌های حکمرانی در این منطقه را دچار چالش کرده است. پررنگ شدن نقش دیپلماسی‌های غیر بومی و افکار عمومی سبب شده است که اشکال جدیدی از دیپلماسی در کنار دیپلماسی سنتی مورد استفاده قرار گیرد.
صفاری بیان کرد: گفتمان یا دیپلماسی نیکوکارانه که مورد بحث این مقاله است یکی از اشکال عمومی محبوب در میان افکار عمومی مردم جهان است.
وی بیان کرد: سوال اصلی این مقاله این است که چرا باید اتحادیه‌ای فراتر از اتحادیه‌های معمول در این منطقه پرآشوب و چهارراه مهم جهان در نظر گرفته شود. فرضیه این پژوهش این بود که با توجه به اینکه تشکیل اتحادیه‌های اقتصادی، سیاسی و نظام در این منطقه به سختی صورت می‌گیرد لذا باید اتحادیه‌ای مبتنی بر اهداف خیرخواهانه که در میان تمامی ادیان و ملت‌های جهان دارای ارزش است تشکیل شود.
صفاری یادآور شد: کشور‌های یک منطقه چنان به هم نزدیک و در هم تنیده هستند که نمی‌توانند امنیت خود را جدای از امنیت دیگر کشور‌ها در نظر گیرند؛ در همین راستا برای برقراری امنیت به سمت ایجاد یک امنیت درون منطقه‌ای سوق پیدا می‌کنند و معمولاً یک اتحادیه منطقه‌ای شکل می‌گیرد. از سوی دیگر برخی نیز به همپوشانی فرهنگی اعتقاد دارند که موجب تشکیل اتحادیه‌های گوناگون می‌شود. اسلام وجه غالب و مشترک کشور‌های این منطقه است. اتفاق اسلامی برای تشکیل یک اتحادیه یک امر مسلم است.
وی در مورد ضرورت‌های تشکیل یک اتحادیه در خاورمیانه نیز گفت: بیشتر کشور‌های منطقه در حال توسعه یا توسعه نیافته هستند، رشد جمعیت و نیروی کار در این مناطق بیش از نرخ رشد اشتغال در این مناطق است. از سوی دیگر اقتصاد این منطقه عمدتاً تک محصولی بوده و بر پایه نفت است؛ اگرچه به مرور زمان بسیاری از این کشور‌ها تلاش کرده‌اند اقتصاد خود را اصلاح کنند، اما هنوز بخش عمده‌ای از اقتصاد آن‌ها همچنان بر پایه نفت است. در چند سال اخیر ظرفیت تولید بر تقاضای نفت پیشی گرفته است و این خبر خوبی برای کشور‌های منطقه نیست، لذا این کشور‌ها می‌توانند یک بازار تولید و مصرف را بین خود ایجاد کنند.
وی یادآور شد: خاورمیانه از جمله مناطقی است که اقتصاد آن با سیاست و امنیت گره خورده است؛ بنابراین بهترین اقدام ایجاد همگرایی‌های امنیتی است. البته تجارب ناموفقی مانند شورای همکاری خلیج فارس، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه عرب و .. وجود داشته است.
صفاری بیان کرد: بنابراین جوامع اسلامی به دلایلی نمی‌توانند به تشکیل اتحادیه‌های سیاسی گام بردارند؛ لذا تشکیل اتحادیه اسلامی با مشارکت خیریه‌های خاورمیانه ضروری به نظر می‌رسد و موجب همگرایی کشور‌ها می‌شود.
انتهای پیام مطالب مرتبط
