حذف ردیف‌‌برنامه‌ها و کاهش شدید اعتبارات قرآنی؛ مجلس توان جبران دارد؟

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس‌جمهور، روز یکشنبه 17 آذرماه 98، لایحه بودجه کل کشور در سال آینده را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. سقف بودجه سال آینده کل کشور حدود 1988 هزار میلیارد تومان است. در این گزارش بنا داریم وضعیت اعتبارات قرآنی در بودجه سال جاری و نسبت آن با بودجه کل کشور و همچنین بودجه سال‌های گذشته را مورد بررسی قرار دهیم.

واقعیت امر این است که بودجه بخش قرآنی کشور و به ویژه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی، هر سال با روند کاهشی مواجه بوده است. این کاهش گاهی شدید و گاهی اندک بوده، اما کاهش مجموع اعتبارات فعالیت‌های قرآنی در سال جاری به شدت کاهش داشته است.

در ادامه نگاهی به روند بودجه‌های قرآنی در یازده سال اخیر می‌اندازیم:

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۸۹ به میزان ۳۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است که اعتبارات قرآنی معادل بیش از ۴ هزارم درصد از کل آن بوده است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۰ به میزان ۵۰۸ هزار میلیارد تومان بوده است که اعتبارات قرآنی بیش از ۴ هزارم درصد از کل آن بوده است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۱ به میزان ۵۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است که اعتبارات قرآنی نزدیک به ۸ هزارم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۲ به میزان ۷۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است که اعتبارات قرآنی معادل بیش از ۴۶ صدم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۳ به میزان ۸۰۳ هزار میلیارد تومان بوده است که اعتبارات قرآنی نزدیک به ۳ هزارم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۴ به میزان ۸۴۶۷۴۱۱۴۸۷۰۰۰۰۰۰ (هشت میلیون و چهارصد و شصت و هفت هزار و چهارصد و یازده میلیارد و چهارصد و هشتاد و هفت میلیون ریال) بوده است که اعتبارات قرآنی بیش از ۴ صدم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۵ به میزان ۹۷۸۵۵۲۹۹۷۴۰۰۰ (نه میلیون و هفتصد و هشتاد و پنج هزار و پانصد و بیست و نه میلیارد و نهصد و هفتاد و چهار میلیون ریال) بوده است که اعتبارات قرآنی در این سال نزدیک به ۳ صدم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۶ به میزان ۱۱۵۲۴۵۶۵۹۶۹۰۰۰۰۰۰ (یازده میلیون و پانصد و بیست و چهار هزار و پانصد و شصت و پنج میلیارد و نهصد و شصت و نه میلیون ریال) بوده است که اعتبارات قرآنی کمی بیش از ۲ صدم درصد از کل آن است.

سقف بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۷ به میزان ۱۲۲۲۵۵۲۳۷۴۰۰۰۰۰۰۰ (دوازده میلیون و دویست و بیست و پنج هزار و پانصد و بیست و سه میلیارد و هفتصد و چهل میلیون ریال) بوده است که اعتبارات قرآنی نزدیک به ۳ صدم درصد از کل آن است.

مجموع بودجه کل کشور در سال ۱۳۹۸ به میزان ۱۷۴۴۳۱۶۰۲۳۰۰۰۰۰۰۰ (هفده میلیون و چهارصد و چهل و سه هزار و یکصد و شصت میلیارد و دویست و سی میلیون ریال) بوده است که اعتبارات قرآنی نزدیک به ۲ صدم درصد از کل آن است.

اعتبارات قرآنی در سال 99

اما سقف اعتبارات کل کشور برای سال 1399، نوزده میلیون و هشتصد و هشتاد و هفت هزار و سیصد و هفتاد میلیارد و نهصد و ده میلیون ریال (000، 000، 910، 370، 887، 19) است که میزان اعتبارات قرآنی در آن به میزان 000، 700، 359، 215تومان است که نسبت به سال گذشته بیش از 36 درصد کاهش پیدا کرده است.

یادآور می‌شود که این اعداد صرفاً‌ مربوط به ردیف‌هایی از است که کلمه «قرآن» در آن‌ها ذکر شده است که در ادامه به آنها می‌پردازیم:

برای سازمان اوقاف و امور خیریه (109500) در دو ردیف برنامه حمایت از مؤسسات فرهنگی و علوم قرآنی (1701021015) به میزان 000،000، 500، 4 ریال و برنامه حمایت و راهبری فعالیت‌های تبلیغ و ترویج قرآن (170105900) به میزان 000، 000، 600، 89 ریال در نظر گرفته شده است.

برای دانشگاه علوم قرآن و معارف قرآن (109501) مبلغ 000، 000، 250، 339 ریال تعیین شده است.

میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای صندوق توسعه فعالیت‌های قرآنی (113605) در سال جاری 000، 000، 000، 200 ریال است.

برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (114000) در سه ردیف بودجه حمایت از فعالیت‌های قرآنی و دینی و فرهنگی کانون‌های مساجد (170102900) مبلغ 000، 000، 000، 790 ریال، برنامه حمایت و راهبری فعالیت‌های تبلیغ و ترویج قرآن (1701059000) مبلغ 000، 000، 000، 435 ریال و کمک به بیمه فعالان قرآنی (190305003) اعتباری به میزان 000، 000، 130، 91 در نظر گرفته شده است.

بودجه در نظر گرفته شده برای برنامه سازماندهی، هدایت و ارتقای فعالیت‌های قرآنی (170100600) سازمان تبلیغات اسلامی (114300) 000، 000، 080، 194 ریال است.

در نهایت برای وزارت جهاد کشاورزی (151014) در ردیف ترویج و توسعه فعالیت‌های قرآنی و دینی (1701007019) مبلغ 000، 000، 037، 10 ریال در نظر گرفته شده است.

کاهش 80 درصدی اعتبارات صندوق توسعه فرهنگ قرآنی

درباره بودجه صندوق مشارکت توسعه فعالیت‌های قرآنی هم باید گفت که سال گذشته دولت در لایحه به میزان 40 میلیارد تومان در نظر گرفت که با تلاش‌های فراکسیون قرآن تبدیل به 100 میلیارد تومان شد اما امسال این رقم به 20 میلیارد تومان رسیده است که حدود 14 درصد از بودجه قرآنی سال جاری را شامل می‌شود. البته تأسف‌بار اینکه از مجموع 100 میلیارد سال جاری تا کنون تنها 10 میلیارد تومان واریز شده است.

لازم به یادآوری است که مجموع اعتبارات شورای توسعه فرهنگ قرآنی در هفت سال اخیر ۱۲۰۰ میلیارد تومان بوده است که بیشترین رقم آن مربوط به سال ۱۳۹۲ یعنی ۳۰۰ میلیارد تومان بوده است. در سال ۱۳۹۲ مجموع بودجه قرآنی کشور ۳۳۷ میلیارد تومان بوده که ۳۰۰ میلیارد تومان یعنی ۹۰ درصد از آن مربوط به شورای توسعه فرهنگ قرآنی بوده است. در سال ۱۳۹۳ این رقم ۲۳۰ میلیارد تومان بوده که ۲۰۰ میلیارد تومان از آن یعنی ۸۷ درصد مربوط به این شورا بوده است. در سال ۱۳۹۴ کل بودجه قرآنی ۳۸۵ میلیارد تومان بوده که ۲۰۰ میلیارد تومان از آن یعنی ۵۲ درصد به این شورا اختصاص داشته است.

در سال ۱۳۹۵ میزان بودجه قرآنی کشور ۲۹۰ میلیارد تومان بوده که ۲۰۰ میلیارد تومان معادل ۷۰ درصد به شورای توسعه فرهنگ قرآنی اختصاص داشته است. در سال ۱۳۹۶ مجموع بودجه قرآنی ۲۵۵ میلیارد تومان بوده که ۱۰۰ میلیارد تومان از آن معادل ۳۹ درصد به این شورا اختصاص داشته است. مجموع بودجه قرآنی در سال ۱۳۹۷ به میزان ۳۵۰ میلیارد تومان بوده که ۱۰۰ میلیارد تومان از آن معادل ۲۹ درصد به این شورا اختصاص داشته است. در نهایت کل بودجه قرآنی سال ۱۳۹۸ به مبلغ ۳۳۶ میلیارد تومان بوده که ۱۰۰ میلیارد از آن متعلق به شورای توسعه فرهنگ قرآنی بوده که این رقم معادل ۳۰ درصد از مجموع اعتبارات قرآنی این سال است.

نتیجه‌گیری

خبرگزاری ایکنا قبلاً در گزارشی به بررسی بودجه قرآنی در ده سال اخیر پرداخته و با ذکر شواهد و دلایل متقن و براساس اطلاعات آماری اعلام کرد که بودجه قرآنی در این سال‌های شیب نزولی داشته و مدام این شیب شدیتر شده است. در سال جاری نیز این رقم کاهش چشم‌گیری داشته است؛ به گونه‌ای که فعالان قرآنی را به تعجب و نارضایتی واداشته است.

از سوی دیگر باید توجه داشت که با توجه به تأکیدات مکرر مقام رهبری بر توسعه فعالیت‌های قرآنی در کشور و از جمله تربیت 10 میلیون حافظ قرآن، قطعاً 7 هزارم درصد از بودجه کل کشور به هیچ وجه پاسخگوی نیازهای این بخش نیست و با این وضعیت، توسعه فعالیت‌های قرآنی در کشوری که دین، پایه و اساس سیستم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آن است، بعید به نظر می‌رسد.