امام حسن محتبی(ع) الگوی بی‌بدیل کرامت و بخشندگی هستند/ احیای صفت کرامت؛ برقراری عدالت اجتماعی
گروه معارف ــ عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی العالمیه با اشاره به اینکه اگر صفت بخشندگی در مردم و جامعه با وجود این شرایط سخت اقتصادی احیا شود عدالت اجتماعی و توازن تا حد زیادی برقرارمی‌شود، گفت: کرامت و بخشندگی از صفات بارز امام مجتبی(ع) است که در تاریخ آمده و ایشان در این زمینه یک الگوی بی‌بدیل هستند.
امام حسن مجتبی(ع) به کریم اهل‌بیت شناخته می‌شوند چرا که آن بزرگوار نه تنها از نظر علم، تقوا، زهد و عبادت، مقامی برگزیده و ممتاز داشتند، بلکه از لحاظ بذل و بخشش و کمک به نیازمندان نیز سرآمد بودند. حسن بن علی(ع) با تمام قدرت و توان در انجام امور خیر و نیک و رفع نیاز مستمندان فعال بودند و هر آنچه را که داشتند در راه خدا انفاق می‌کردند؛ هیچ فقیر و مسکینی از در خانه حضرت ناامید برنگشت و حتّی خود ایشان به سراغ فقرا می‌رفتند و آن‌ها را به منزل دعوت می‌کردند و به آن‌ها غذا و لباس می‌دادند. برای شناخت بهتر ایشان دو حدیث را در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام محسن غرویان، عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی العالمیه مورد بررسی قرار داریم.
وی در گفت‌وگو با ایکنا از قم با اشاره به اینکه در روایات و احادیث چندین ویژگی برای امام دوم شیعیان(ع) ذکرشده، اظهار کرد: کریم اهل‌بیت(ع) یکی از معروف‌ترین صفات امام حسن مجتبی(ع) است که وجه‌تسمیه این صفت به خاطر جود و بخشش و دستگیری از ایتام و ضعفا است.
استاد سطوح عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: کرامت و بخشندگی از صفات بارز امام مجتبی(ع) است که در تاریخ آمده و ایشان در این زمینه یک الگوی بی‌بدیل هستند.
با اشاره به اینکه در روایتی از امام حسن(ع) آمده که به یکی از فرزندانش فرمود: ای پسرم! با احدی برادری مکن تا بدانی کجاها می‌رود و کجاها می‌آید و چون از حالش خوب آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی با او برادری کن به شرط این که معاشرت، بر اساس چشم‌پوشی از لغزش و همراهی در سختی باشد، بیان کرد: با دقت در این حدیث پی به اهمیت دوست‌یابی می‌بریم به‌گونه‌ای که در روایات دیگری داریم که کسی که نمی‌تواند برای خودش دوست خوبی پیدا کند خیلی ضعیف است؛ پس انسان مؤمن و مسلمان باید برای خودش دوست داشته باشد و طوری رفتار کند که دیگران رغبت به رفاقت و دوستی با او داشته باشند.
وی ادامه داد: قدم بعدی این است با هر کسی هم نمی‌توان دوست شد در یک روایتی داریم که سَل عن الرفيق قبل الطريق قبل از اینکه در راهی قدم بگذاری بپرس رفیق راه من کیست، در پیدا کردن دوست دقت کنیم و دوست ما باید در کمالات اخلاقی قوی‌تر از ما باشد که از او بهره ببریم.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: در این روایت امام حسن(ع) ابتدا بنا بر جست‌وجو و بررسی صفات شخص است، سپس وقتی با کسی دوست می‌شویم بدانیم که من و دوستم مصون از خطا نیستیم و باید از خطاهای دوستمان چشم‌پوشی کنیم که این بسیار مهم است تا پایه دوستی و محور رفاقت محفوظ بماند؛ بر اساس این روایت قهر کردن به معنای قطع رابطه دوستی امر منفی است مگر اینکه خلاف‌های بیِن و آشکار از او ببینی که اصل رفاقت را بر هم بزنی ولی تا جایی که راه دارد باید محفوظ باشد.
عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی العالمیه گفت: رفاقت فقط در خوشی‌ها نیست بلکه در سختی‌ها هم باشد و نباید فقط برای انتفاع و بهره‌مندی با کسی دوست شوی تا از پول امکانات و موقعیت او بهره ببری بلکه باید در سختی‌ها هم به کمک دوستت بروی و او را تسلی دهی، چون این دنیا سختی و ناخوشی‌ها را در کنار خوشی‌ها دارد و رفاقت باید در هر دو محور و بعد باشد.
حفظ عزت نفس دیگران در بخشش کردن
وی گفت: در حدیثی آمد ازامام حسن (ع) معناى كرامت وبزرگ منشى راپرسیدند؟فرمود:«بخشش پیش ازخواهش و اطعام هنگام قحطى»؛ یعنی پیش از درخواست فردی بخشش کن، بخشش کردن به دیگران نباید وسیله تحقیر دیگران شود وقتی بگذاریم کسی از ما درخواست کمک کند در واقع طرف را به ذلت و خواری وادار کرده‌ایم و این کار درستی نیست.
استاد حوزه علمیه تصریح کرد: اگر پیش از درخواست دیگری از وضعیت او آگاه شویم و به‌صورت پنهانی و مخفیانه به او کمک کنیم درواقع هم کمک مادی به او کرده‌ایم هم عزت‌نفس او را حفظ کردیم؛ انفاق و احسان باید همراه با عزت‌نفس برای طرف مقابل باشد و این نوع احسان و انفاق بالاترین ارزش را در نزد خداوند دارد.
عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی العالمیه بیان کرد: اگر این صفات در مردم و جامعه با وجود این شرایط سخت اقتصادی احیا شود عدالت اجتماعی و توازن تا حد زیادی برقرارشده و این شکاف بین فقرا و اغنیا کاسته شده و فاصله طبقاتی بسیار کمتر می‌شود؛ بنابراین برای حل مشکلات اقتصادی و بحران فقر در جامعه ما باید از اخلاقیات دینی بهره ببریم و با اخلاق می‌توانیم تا حدود زیادی مشکلات و بحران‌های اقتصادی جامعه را حل کنیم.
انتهای پیام
