هشدار نسبت به از دست رفتن موضوعیت معاونت‌های فرهنگی دانشگاهها
گروه دانشگاه: مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری فرهنگی وزارت علوم با تأکید بر ضرورت در متن قرار گرفتن معاونت‌های فرهنگی دانشگاهها، گفت: اگر به خود نیاییم باید به تعطیلات تاریخی برویم و مدیریت فرهنگی موضوعیت خودش را از دست می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، «نشست راه طی شده؛ افق پیش رو» امروز، 11 آذرما، با حضور معاونان فرهنگی دانشگاه‌های سراسر کشور در وزارت علوم برگزار شد که طی آن فریدون رحیم‌زاده، مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری فرهنگی ـ اجتماعی وزارت علوم با بیان اینکه مدیریت فرهنگی به معنای عام در آموزش عالی کار سختی است، گفت: آموزش عالی با بقیه نهادها متفاوت است. در جاهای دیگر رئیس و مرئوس وجود دارد؛،اما اینجا کسی رئیس دانشجو نیست؛ دانشگاه رئیس دارند نه دانشجو.
محیط دانشجویی محیط فرمانبری نیست
وی افزود: محیط دانشجویی محیط فرمانبری نیست، روابط مبتنی بر عقلانیت و گفت‌وگوهای انتقادی است، دانشگاه محیطی است که نمی‌شود آمرانه و دستوربردار و کلیشه‌ای رفتار کرد. کار فرهنگی سخت‌ترین کارهاست، مثل راه رفتن روی لبه تیغ است؛ در ذات علم پرسشگری و نقد وجود دارد.
رحیم‌زاده با بیان اینکه حوزه دانشجویی، حوزه استدلال و اقناع است، گفت: در دانشگاهها مطلقاً رابطه یک طرفه وجود ندارد. این توصیه نیست بلکه یک واقعیت است، آنچه که ما در دوره جدید به آن تأکید می‌کنیم و به‌عنوان شعار مهم به آن نگاه می‌کنیم، این است که تلقی فوق برنامه‌ای، اوقات فراغت و حاشیه بودن فرهنگ، تلقی نادرستی است و جواب نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه عرصه فرهنگ، عرصه خطیری است، گفت: چه بسا نشانه‌هایی وجود دارد که چون تلقی درستی از آن نداریم و یا دچار تأخیر و تأخر هستیم، نظام دانشگاهی از عکس‌العمل درست باز می‌ماند. تأخیر این است که کاری آگاهانه انجام نشود اما در تأخر اراده وجود ندارد. خاصه در حوزه فرهنگ با تأخیر و تأخر مواجه شده‌ایم.
مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری فرهنگی وزارت علوم گفت: اگر به خود نیاییم باید به تعطیلات تاریخی برویم و مدیریت فرهنگی موضوعیت خودش را از دست می‌دهد. ساده‌ترین آن فضاهای وایبری است که وقتی به دانشجویان فضا و سالن ندهیم وارد این فضاها می‌شوند و تشکل‌های خود را در آنجا شکل می‌دهند.
وی افزود: در مجموعه فرهنگی ـ اجتماعی اولین رکن، شناخت فضاست. هر برنامه‌ای باید مبتنی بر شناخت و ارزیابی واقعی از شرایط باشد. در واقع تمدنی که به پرسش‌های جدید پاسخ‌های قدیم بدهد محکوم به فناست. رهبر معظم انقلاب در جایی از پیری نظام صحبت کرده و آن را نکوهش کرده‌اند؛ پیری نظام نص صریح رهبری است، یعنی کسی که امکان شناخت درست را ندارد، امکان عکس‌العمل سریع را نیز ندارد و اسیر تکرار و کلیشه است، اگر از این چارچوب نگاه کنید می‌بینید که عرصه فرهنگ بسیار خطیر است.
بنا بر این گزارش، مسعود فراست‌خواه، استاد دانشگاه سخنران بعدی این نشست بود، وی به بیان دو ایراد عمده در دانشگاه پرداخت و گفت: نگاه فوق برنامه‌ای به فرهنگ و همچنین نگاه ممیزی محتوا، دو ایراد عمده است؛ این نگاه‌ها نگاه‌های زیانباری برای دانشگاه‌هاست.
وی افزود: محیط‌های دانشگاهی گرفتار مشکلاتی هستند مثل اینکه دانشگاهیان بخواهند تاجران علم شوند. اینکه هیئت علمی در واقع شده کارگر علمی مشکلی است که ظهور پیدا کرده است، تنها به سمت تولید مقاله می‌روند و این کارگری شدن محیط‌های علمی است که هویت اجتماعی و فرهنگی دانشگاه را مخدوش می‌کند.
فراست‌خواه با ارائه راهکاری برای حفظ اعتماد به دانشگاهها، گفت: برای اینکه اعتماد به دانشگاه حفظ شود و سرمایه آموزش عالی از بین نرود، وزن آموزش عالی یعنی منزلت اجتماعی استادان، اعتماد به دانشگاه و احترام دولت به دانشگاه باید حفظ شود. در حال حاضر بیش از 4 میلیون دانشجو و ده‌ها هزار هیئت علمی داریم ولی تنها جرم آموزش عالی بزرگ شده ولی وزنش بیشتر نشده است.
وی با بیان اینکه اقتصاد ایران باید دانش‌بنیان شود، افزود: در آن صورت دانشگاه وزن پیدا می‌کند. مردم باید بدانند که دانشگاه فرزندانشان را تعالی می‌دهد و شکوفا می‌کند.
ادراک عمومی از علم گسترش پیدا کند
فراست‌خواه عنوان کرد: در برنامه معاونت فرهنگی این باشد که علم را اجتماعی کند، یعنی علم در کارهای روزمره کمک کند. تصویر عمومی و ادراک عمومی از علم گسترش پیدا کند. در تربیت کودکان، درمان اضطراب، بهداشت، سلامت و ...دانشگاه را وارد کنیم؛ در واقع دانشگاه را به عنوان یک فضای اجتماعی ببینیم.
