به گزارش ایکنا از قم به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی، اسماعیل آقابابایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مجری طرح«جایگاه کرامت انسان در استنباط» گفت: خداوند در قرآن میفرماید «ولقد کرمنا بنی آدم» یعنی تمام انسانها دارای کرامت هستند؛ ولی در ادبیات فقهی به مواردی بر میخوریم که این کرامت را به مسلمانان اختصاص داده است و میگوید خون و جان و مال غیر مسلمانان با شرایطی حرمت دارد و گاهی هم میگوید که حرمتی ندارد.
این نگاه دوگانه و نگاه درجهبندی شده به انسانها این بحث را به وجود میآورد که آیا این نگاه در فقه با آن توصیه قرآنی سازگاری دارد یا خیر؟ در این جا دو گروه شدهاند و برخی خواستهاند که این سازگاری را توجیه کنند و گفتهاند که این انسانی که به اختیار خودش مسلمان نمیشود، خودش نمیخواهد که کرامت خود را حفظ کند و برخی هم گفتهاند که این کرامت را خدا در انسان قرار داده و اگر مسلمان هم نشود، از این کرامت برخوردار است. این نگاهها که آیا این کرامت اکتسابی است که انسانها باید به اختیار خود آن را به دست بیاورند و یا کرامت ذاتی است که خداوند در وجود همه انسانها قرار داده است، بحثهای کلامی دارد که در فقه هم بر اساس این بحث نتایجی داشته است.
وی افزود: در این بحث، به سراغ برخی از گزینهها رفتیم که مثلاً در فقه برخی از فتاوا وجود دارد که به خاطر نادیده گرفته شدن کرامت انسانی صادر شدهاند، مثلاً در بحث بردهداری و یا برخی از احکام جهاد، به همین دلیل ما از صاحبنظران در این زمینه دعوت می کنیم و در جلساتی نظریه خود را ارائه میدهند که چه مصادیقی را میتوانند از فقه ارائه دهند که فقیه اگر به کرامت انسانی توجه کند، در فتوای خود تجدید نظر میکند و یا تجدید نظر کرده است.
آقابابایی با بیان این که این پروژه ذیل میز توسعه و توانمند سازی علوم اسلامی قرار دارد، افزود: این پروژه در یک جمع خاصی که در این زمینه صاحبنظر هستند، مطرح میشود و مورد نقد و بررسی قرار می گیرد و نتایج این گفت و گوهای جمعی به صورت یک کتاب منتشر خواهد شد.
وی اظهارکرد: تا کنون دو جلسه برگزار شده است و جلسات بعدی با توجه به این که بحث سنگینی است و کمتر افرادی در این موضوع وارد شدهاند و برخی هم که وارد شدهاند، حاضر نیستند در این جلسات شرکت کنند، ممکن است به طول بینجامد.
انتهای پیام