«قمر در عقرب» از خرافه تا باوری دینی
گروه معارف ــ پدیده «قمر در عقرب» از جمله موضوعاتی است که در ماه‌های مختلف به خصوص ایامی که دختران و پسران جوان برای گرفتن مراسم ازدواج انتخاب می‌کنند بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد؛ موضوعی که دامنه اعتقاد به آن گاهی تا خرافه و گاهی تا عدم باورمندی پیش رفته است.
موضوع قمر در عقرب از مسائلی است که در برخی روایات به آن اشاره شده و انجام برخی کارها مانند ازدواج، سفر و ... در ایام منسوبه این تعبیر، نهی شده است.
هرچند در گذشته این نوع دستورات مستحبی ولو اینکه پایه برخی روایات مرتبط با آن چندان محکم هم نباشد بیشتر مورد توجه مردم مؤمن و متدین قرار داشت ولی در عصر و زمانه تکنولوژی و پیشرفت، برخی آن را در صورت عدم تأیید علم، به دیده تمسخر می‌نگرند و برخی زیرسؤال برده و برخی البته به آن معتقدند.
آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی از استادان حوزه علمیه و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) هفته گذشته در نشستی در مورد هیپنوتیزم در قم بیان کرد: اینکه می‌گویند وقت نکاح، قمر در عقرب نباشد به علت مشکلاتی است که دارد؛ البته امروز متأسفانه اعتقادات حتی متدینین ما هم به این مسائل کم شده است، اما چند روز قبل محققانی نزد بنده آمده بودند و می‌گفتند که مکروهات باب نکاح را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که عقدهایی که در این هنگام خوانده می‌شود فرزندان دارای مشکل از آن تولید می‌شود.
فارغ از این نوع نتیجه‌گیری‌ها و نقدهایی که از سوی برخی اندیشمندان حوزه بر روایات مربوط به این مسائل وجود دارد جای کار برای تحقیقات علمی، تجربی و میدانی را با حضور کارشناسان حوزوی و علوم طب و پزشکی در این عرصه طلب می‌کند تا به صورت عینی بتوان نظری متقن ارائه کرد شبیه آنچه برخی محققان در دیدار با آیت الله فاضل آن را بیان کرده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا قلمکاریان اصفهانی، مدیر مؤسسه نجوم کبریا هم بر مسئله تحقیقات جامع در این خصوص تأکید دارد؛ وی در گفت‌وگو با ایکنا از قم، در این زمینه گفت: در منابع نجومی گذشته در علم هیئت، برای موقعیت هریک از اجرام آسمانی احکام خاصی وجود داشته است.
وی ادامه داد: زمانی که ماه در آسمان حرکت می‌کند، هر لحظه در موقعیتی قرار می‌گیرد، زمانی که ماه مقابل ستارگان منسوب به عقرب قرار می‌گیرد، اصطلاحاً قمر در عقرب رخ می‌دهد.
مدیر مؤسسه نجوم کبریا ادامه داد: ستارگان منسوب به عقرب تعدادی از ستارگان هستند که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند و اگر آن‌ها را به هم وصل کنیم به شکل عقرب درمی‌آیند.
وی تصریح کرد: قمر در عقرب حدود دو روز به طول می‌انجامد، یعنی ماه حدود دو روز مقابل صورت فلکی عقرب قرار دارد، البته گاهی دیده شده که قمر در عقرب بییشتر از دو روز ثبت شده که این مسئله به‌دلیل وجود برخی جزئیات مربوط به علم نجوم است که ترجیح داده می‌شود برای اطمینان بیشتر اینگونه عمل شود.
اصفهانی بیان کرد: برای هریک از صور فلکی احکام خاصی وجود دارد، احکامی که می‌گوید چه کارهایی انجام شود و چه کارهایی انجام نشود بهتر است، عقرب هم مانند دیگر صور فلکی دارای احکام خاصی است.
روایتی از معصوم(ع) نداریم
وی اظهار کرد: به عنوان مثال در علم پزشکی گفته می‌شود بهتر این است زمان قمر در عقرب، عمل جراحی مربوط به دستگاه تناسلی انجام نشود، البته برای این موضوع روایتی از معصومین(ع) نداریم و این مسئله بر اساس تجربه گذشتگان بیان شده است.
عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری در ادامه افزود: از یکی از معصومین(ع) روایت است که بهتر است زمان قمر در عقرب ازدواج و مسافرت انجام نشود و گفته شده اگر کسی در این زمان ازدواج کند یا به سفر برود، خوشی در آن نمی‌بیند.
وی یادآور شد: البته برای صحت این موضوع تا به امروز تحقیق جامعی انجام نشده، اما به‌عنوان مثال می‌تواند در یکی تحقیق میدانی از دفاتر ثبت ازدواج پرسید که زوجینی که زمان قمر در عقرب ازدواج کردند، چه سرنوشتی داشتند.
اصفهانی گفت: در چند سال اخیر تقویم‌های نجومی وارد بازار شده که در آن‌ها زمان قمر در عقرب مشخص و توصیه‌هایی برای این روزها بیان شده است، مثلاً گفته شده زمان قمر در عقرب اسباب‌کشی نکنید.
وی ادامه داد: این تعابیر بستگی به ذهن و نوع فکر شخصی که تقویم را نوشته دارد، شاید آن فرد اسباب‌کشی را نوعی سفر تعبیر کند و به همین دلیل چنین چیزی گفته باشد، ازدواج هم یک شروع جدید است و ممکن است هر چیزی که تعبیری از یک شروع جدید باشد، انجامش در زمان قمر درعقرب نهی شده باشد لذا تمام این مسائل به تفسیر تقویم‌نویس بستگی دارد.
به هر حال این نوع امور چون از یک طرف به باور حداقل برخی از مردم گره خورده است و از طرفی موضوعی است که تحقیق در مورد آن چندان پیچیده نیست بنابراین لازم است گروهی از محققان علاقه‌مند در حوزه اقدام به تحقیق جامعی در این مسئله داشته باشند و سخن واحدی در این زمینه بیان شود؛ البته ناگفته نماند که فقهای عظام پرهیز از ازدواج و سفر در ایام این پدیده را در حد کراهت می‌دانند و حتی برخی روایات بر بی اعتنایی به آن تأکید دارد.
انتهای پیام
